روزبه زرین¬کوب - استادیار گروه تاریخ دانشگاه تهران
سهم¬الدین خزائی - سهم¬الدین خزائی دانشجوی دکتری تاریخ ایران باستان دانشگاه تهران

ارتباط زمینی میان ایران و مصر مدت­ها پیش از دوره هخامنشی برقرار بود. در زمینه برقراری ارتباط دریایی نیز پیش از دوره هخامنشی تلاش­هایی توسط فراعنه مصر صورت گرفته، ولی به دلایل مختلفی این تلاش­ها ناکام مانده بود. با فتح مصر توسط کمبوجیه (۵۲۹-۵۲۲ ق.م)، در سال ۵۲۵ ق.م این کشور تحت تابعیت شاهنشاهی هخامنشی درآمد. پس از مرگ کمبوجیه، داریوش اول (۵۲۲-۴۸۶ ق.م) با شکست­دادن گومات مغ به پادشاهی رسید. داریوش با اطلاع از اقدامات انجام گرفته در زمینه حفر آبراهه سوئز در دوران قبل، تصمیم گرفت تا این کار بزرگ را به نتیجه برساند. وی با فراهم­آوردن مقدمات لازم، کار نیمه­تمام فراعنه را دنبال کرد و با جدیت تمام توانست طی مدت ۱۰ سال حفر آبراهه سوئز را با موفقیت به انجام برساند. با حفر این آبراهه، دریای مدیترانه، دریای سرخ، خلیج فارس، دریای عمان و اقیانوس هند به­هم متصل شدند و ارتباط دریایی میان مصر و ایران و هند برقرار شد. پس از افتتاح آبراهه سوئز، روابط بازرگانی بین سه کشور مزبور و همچنین مناطقی که بین آن ها قرار داشت، گستردگی بیشتری پیدا کرد و آبراهه سوئز محل گذر کالاهای تجاری مناطق مختلف غرب به شرق شد.

آبراهه سوئز, هخامنشیان, داریوش اول, مصر, بازرگانی