محمد عموزاده - دانشیار گروه زبانشناسی دانشگاه اصفهان
معصومه دیانتی - دانشجو/دانشگاه اصفهان
ذلیخا عظیم دخت - دانشجو/دانشگاه اصفهان

پژوهش حاضر در تلاش است با نگاهی معناشناختی به توصیف پدیده فرافکنی اشاری ماضی نقلی به آینده در گونه محاوره زبان فارسی بپردازد. در این راستا ضمن معرفی اجمالی برخی مفاهیم مرتبط، این مسئله را بررسی می کنیم که سخن گویان زبان فارسی با چه هدف ارتباطی ای از ساختار ماضی نقلی برای فرافکنی به زمان آینده بهره می جویند و چه عناصر واژگانی، دستوری و کاربردشناختی در این نوع کاربرد دخیل اند. نتایج این بررسی حاکی از آن است که اصلی­ترین انگیزه فرد از فرافکنی ماضی نقلی به زمان آینده بیان قطعیت وقوع رخ­داد مورد وصف است. همچنین برای داشتن چنین کاربردی از ماضی نقلی از یک سو غالبا باید جمله به شکل مثبت به کار رود، از سوی دیگر وجود یک قید زمان که به بازه­ زمانی محدودی اشاره دارد و نیز دارای نقطه پایانی در آینده است، الزامی است. تحلیلی معناشناختی و بافت محور به نمود در این نوع فرافکنی نیز نشان دهنده نمود آغازی فعل در این گونه جملات است. هرچند فرافکنی ماضی نقلی به آینده در افعالی که به رخ داد یا فرایندی اشاره می کنند امکان پذیر است، اما  برای افعال ایستا جز در مواردی محدود و در بافتی مشخص چنین امکانی وجود ندارد. علاوه براین در این نوع فرافکنی، عموما وجهیت معرفتی قابل مشاهده است.

فرافکنی اشاری, زمان دستوری, نمود, وجهیت, قید, قطبیت