سید رضا میرایی آشتیانی
پویا زمانی
علی نیکخواه
محمد مرادی شهر بابک
عباسعلی ناصریان
فریدون اکبری

در پرورش گاوهای شیری، بهبود بازده خوراک از نظر اقتصادی دارای اهمیت بالایی است. در این بررسی پارامترهای ژنتیکی بازده خالص انرژی برای تولید شیر و ارتباط آن با صفات تولید شیر، شیر تصحیح شده برای ۲/۳ درصد چربی، وزن بدن، درآمد ناخالص و درآمد منهای هزینه خوراک با استفاده از ۲۵۸۹ رکورد ماهانه از ۷۲۳ گاو شیرده در سه گله مورد بررسی قرار گرفت. نیازهای مختلف انرژی حیوان با استفاده از مدل های انجمن ملی تحقیقات (NRC) برآورد گردید. عوامل موثر بر صفات مختلف به وسیله یک مدل خطی تعمیم یافته تعیین شدند. پارامتر های ژنتیکی صفات مختلف با روش حداکثر درست نمایی محدود شده بی نیاز از مشتق گیری (DFRNL)، به صورت تجزیه چند صفتی برآورد شد. مدل های حیوانی حاوی عوامل ثابت گله سال فصل، دوره زایش، مرحله شیردهی، ضرایب تابعیت هر صفت از سطوح پروتئین غیر قابل تجزیه در شکمبه و انرژی متابولیسمی جیره و عوامل تصادفی ژنتیک افزایشی، دایم محیطی و باقی مانده بودند. وراثت پذیری صفات تولید شیر، شیر تصحیح شده برای ۲/۳ درصد چربی، وزن بدن، بازده خالص انرژی، درآمد ناخالص و درآمد منهای هزینه خوراک، به ترتیب ۳۱/۰، ۳۲/۰، ۳۰/۰، ۳۴/۰، ۲۴/۰، و ۲۹/۰ برآورد شد. نتایج این بررسی نشان داد که در صورت وجود امکانات لازم، انتخاب مستقیم برای بازده خالص انرژی می تواند سبب بهبود ژنتیکی بازده خوراک شود. هم چنین، به نظر می رسد که انتخاب بر اساس تولید شیر تصحیح شده برای چربی از موثرترین روش های انتخاب غیرمستقیم برای بهبود بازده خوراک و عملکرد اقتصادی در گاوهای شیری باشد.

Holstein cows, Genetic parameters, Net energy efficiency, Fat corrected milk, گاوهای هلشتاین، پارامترهای ژنتیکی، بازده خالص انرژی، شیر تصحیح شده برای چربی