عباس علیزاده شوشتری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم
محمدمهدی امین - استادیار گروه بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

در سال های اخیر توجه خاصی به آلاینده های اضطراری (emerging contaminants) شامل ترکیبات دارویی همچون آنتی بیوتیک ها، و ترکیبات مختل کننده غدد درون ریز بدن (endocrine disrupters) از قبیل هورمون های استروئیدی در محیط زیست و بویژه در منابع آب شده است. این ترکیبات که در حفظ سلامت و درمان انسان، دام و طیور، و نیز در پرورش آبزیان کاربرد گسترده دارند، نهایتا به منابع آب راه می یابند. نتایج مطالعات چنین نشان می دهد که از میان روشهای متداول و روشهای تصفیۀ پیشرفتۀ مورد استفاده، روشهای پیشرفته ای همچون جذب بوسیلۀ کربن فعال، اسمز معکوس و اکسیداسیون بوسیلۀ کلر و ازن نسبت به سایر روشها از راندمان بیشتری در حذف این ترکیبات برخوردار هستند. در مقابل روشهای متداول نظیر انعقاد/لخته سازی/ته نشینی بوسیله آلوم، نمکهای آهن و یا نرم سازی بوسیلۀ آهک/سودا اش، استفاده از اشعۀ UV در دوزِ مورد استفاده برای گندزدایی، و همچنین تبادل یون، در حذف ترکیبات یاد شده از کارایی و راندمان بالایی برخوردار نیستند.

پسماندهای دارویی ،هورمون ها ،آنتی بیوتیک ها ،آب و پساب ،آلاینده های اضطراری