صنم علیزاده طهبازی - کارشناسی ارشد حسابداری دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)
جواد رضازاده - دکتری حسابداری و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس

مالیات یکی از مهمترین درآمدهای دولت میباشد و در حقیقت مالیات انتقال ثروت از افراد و شرکت ها به دولت می باشد و موجب کاهش ثروت و ارزش شرکت میگردد پس شرکتها راغب هستند که با استفاده از خلاهای موجود در قانون مالیات ها از پرداخت آن اجتناب کنند. در تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین کیفیت محیط اطلاعات داخلی و اجتناب از مالیات در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. نمونه آماری پژوهش ۱۶۰ شرکت طی دوره زمانی ۱۳۹۰ لغایت ۱۳۹۶ برای فروض اول و دوم و طی دوره زمانی ۱۳۸۵ لغایت ۱۳۹۶ برای فرض سوم بوده است. در این تحقیق رابطه اجتناب مالیاتی با کیفیت محیط اطلاعات داخلی که خود متاثر از چهار عامل سرعت اعلام سود، دقت پیش بینی سود توسط مدیریت، نبود کنترل های داخلی و عدم تهیه گزارش مجدد (تجدید ارائه) بررسی می شود. همچنین برای محاسبه اجتناب از مالیات از سه جایگزین نرخ موثر مالیات که از تقسیم هزینه مالیات بر سود قبل از مالیات شرکت به دست می آید و تفاوت دفتری مالیات که از تقسیم تفاوت سود قبل از مالیات و درآمد مالیاتی، تقسیم بر کل داراییهای شرکت به دست میآید و همچنین مالیات نقدی پرداخت شده تقسیم بر سود قبل از کسر مالیات سال قبل استفاده شده است. در این بررسی برای آزمون فرضیه ها از الگوی رگرسیون خطی چند متغیره استفاده می شود. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری EVIEWS استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که به طور کلی میان کیفیت محیط اطلاعات داخلی و اجتناب از مالیات رابطه عکس وجود دارد ولی با توجه به چهار پارامتر مطرح شده برای کیفیت محیط اطلاعات داخلی و شرایط حاکم در ایران این رابطه در برخی موارد قوی تر است.

کیفیت محیط اطلاعات داخلی ، اجتناب از مالیات ، بورس اوراق بهادار تهران