پریسا چنگیزی
زهرا سادات سعیده زرآبادی
حمید ماجدی

متغیرهای رشد و توسعه شهری، تقریبا از سال‎های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۰ در پژوهش های علمی، بسیار مورد توجه قرار گرفتند. آنچه در این پژوهش به صورت تاکیدی به آن پرداخته شده است از دو محور اصلی متمایز می شود: نخست استخراج و کاوش متغیرهایی است که این رشد و توسعه را به سمت رقابت پذیری اقتصادی سوق می دهند. این جهت دهی به موضوع سبب می گردد تا متغیرها ماهیتی نسبی داشته باشند؛ زیرا رقابت پذیری بین چند موضع (بستر مکانی) قابل پیگیری است. محور دوم که در راستای محور نخست قرار می گیرد این است که باید این موضع که تاکید بر مجموعه های شهری دارد و به عنوان متغیر وابسته معرفی شده است را تدوین کرد؛ زیرا تا سال ۲۰۱۹ متغیرهای معرفی شده در سطح کلان مورد مطالعه و بررسی بودند؛ به همین منظور هدف از این پژوهش، آشکارسازی متغیرهای رقابت پذیری شهرها در سطح مجموعه شهری است که ضرورت پژوهش به دلیل تاکید بر موضع و بستر منطقه ای، دارای اهمیت می‎گردد. نوع تحقیق در دسته تحقیقات کاربردی است که دو سازه رقابت پذیری از منظر رشد و توسعه و مجموعه شهری در راستای رقابت پذیری از عمق ادبیات تحقیق و مبانی نظری در مورد موضوع استخراج شده و روش تحقیق به کمک ابزار گردآوری اطلاعات (مطالعات کتابخانه‎ای و پرسشنامه) و روش دلفی (دیدگاههای خبرگان و نخبگان) امتیازدهی به چهار بعد و ۱۶ مولفه برای رقابت پذیری از منظر رشد و توسعه و سه بعد و ۱۰ مولفه پیشنهادی برای مجموعه شهری در راستای رقابت پذیری تدوین و به آنها ارائه شده است گویه های پرسشنامه ساختاریافته تحقیق از پرسشنامههای تحقیقات مشابه داخلی و خارجی استخراج و محلی سازی گردیده و روایی و پایایی آن به تایید رسیده است. در تجزیه وتحلیل داده ها نیز تحلیل عاملی تاییدی متغیر مستقل رقابت پذیری و متغیر وابسته مجموعه شهری از حیث ارتباط سوالات با هر یک از مفاهیم بررسی شد و نتایج ابعاد ارائه شد و شاخص‎های موردمطالعه از حیث اهمیت و نقش، تحلیل و ارزیابی شدند. پیشنهاد اصلی پژوهش نیز بر اساس یافته‎های تحقیق، تاکید بر بعد رقابت‎پذیری اجتماعی- فرهنگی است.

اقتصاد شهری, متغیرهای رشد و توسعه اقتصادی, رقابت‎پذیری شهرها, مجموعه‎های شهری, فرایند رقابت