مهدی دهقانی سانیچ - گروه علوم دام وطیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران
محمدعلی نوروزیان - گروه علوم دام وطیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران
احمد افضل زاده - گروه علوم دام وطیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران
علی اسدی الموتی - گروه علوم دام وطیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران

گاوهای شیری طی دوره ی انتقال به طور معمول تحت تنش های مختلف مربوط به زایمان، شیردهی و تنش های اکسیداتیو قرار می گیرند. کنترل تنش های مختلف طی این دوره و همچنین تنش های مرتبط با درمان و واکسیناسیون می تواند کمک شایانی به بهبود سلامت و تداوم شیردهی نماید. هدف این پژوهش، مطالعه ی اثر تغذیه اسکوربیک اسید و سالیسیلات طی دوره ی انتقال بر سلامت و تولید حیوان و همچنین تخفیف پاسخ های التهابی ناشی از واکسیناسیون تب برفکی به عنوان یک عامل تنش زا بود. تعداد ۴۴ راس گاو شیری تازه زا به طورتصادفی به چهار گروه (۱۱=n) آزمایشی تقسیم و با جیره ی پایه (شاهد)، و یا جیره های مکمل سازی شده با اسکوربیک اسید (۳۰ گرم در روز)، سالیسیلیک اسید (۱۰ گرم در روز) و اسکوربیک اسید + سالیسیلات (به ترتیب ۳۰ و ۱۰ گرم در روز) به ازای هر راس دام به مدت۳۰ روز تغذیه شدند. نتایج نشان داد تغذیه سالیسیلات موجب افزایش تولید شیر شد (۰۵/۰>P). مکمل سازی اسکوربیک اسید باعث افزایش درصد چربی شیر شد (۰۵/۰>P)، اما بر تولید شیر اثر نداشت. بیشترین غلظت گلوکز در سرم گاوهای تغذیه شده با آسکوربیک اسید و کمترین مقدار نیتروژن اوره ای سرم در گاوهای تغذیه شده با آسکوربیک اسید + سالیسیلات مشاهده شد (۰۵/۰>P). تغذیه ی سالیسیلات، آسکوربات و یا ترکیب سالیسیلات و آسکوربات موجب کاهش غلظت هاپتوگلوبین و سرم آمیلوئید A در گاوهای واکسینه شده علیه تب برفکی شد، در حالی که TNFα تنها در گاوهای گروه سالیسیلات و سالیسلات + آسکوربات نسبت به گروه شاهد کاهش یافت (۰۵/۰>P). به طور کلی می توان نتیجه گیری کرد که مکمل سازی جیره با آسکوربیک اسید و سالیسیلات موجب بهبود سلامت، تولید و کاهش واکنش های التهابی ناشی از واکسیناسیون در گاوهای تازه زا می شود.

آسکوربیک اسید, پروتئین های فاز حاد, سالیسیلات, گاو شیری, واکسیناسیون