فرشاد حاجیلو - دانشجوی کارشناسی رشته آموزش ابتدایی پردیس شهید رجایی ارومیه
آرش عثمانی - دانشجوی کارشناسی رشته آموزش ابتدایی پردیس شهید رجایی ارومیه
عبدالحسین نقی زاده انهر - مدرس دانشگاه فرهنگیان

هدف از انجام این تحقیق تعیین میزان تطابق محتوای کتاب مطالعات اجتماعی سوم ابتدایی با اعمال ذهنی و عوامل خلاقیت از دیدگاه گیلفورد بوده و روش انجام این تحقیق ، توصیفی از نوع تحلیل محتوا و کاربردی است. منبع تحلیل, محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم ابتدایی در سال تحصیلی ۱۳۹۹ می باشد.نمونه آماری برابر با جامعه آماری)منبع تحلیل( است. واحد زمینه )تحلیل( در این تحقیق یک درس و واحد ثبت یک جمله انتخاب شده است. در طی انجام این تحقیق ابتدا محتوای کتاب به چهار نوع واحد تصویر ، جدول ، متن و سوالات و تکالیف تقسیم شده سپس مقوله های مورد نظر با توجه به مبانی اساسی الگوی عوامل خلاقیت از دیدگاه گیلفورد تشکیل شده و درنهایت طی فرایند کدگذاری واحدهای تشکیل دهنده محتوا در مقوله های طراحی شده قرار داده شده است. نتایج به دست آمده درباره کل محتوای این کتاب نشان داد که در حوزه اعمال ذهنی چهارگانه گیلفورد ، بیشترین توجه به ترتیب به حافظه شناختی ، تفکر همگرا ، تفکر واگرا و در نهایت تفکر ارزشیاب شده است و در بین عناصر سه گانه تفکر واگرا به ترتیب بیشترین توجه به سیالی ، اصالت و انعطاف پذیری شده است . در نهایت به مولفان و نویسندگان این کتاب پیشنهاد می شود که جهت تقویت خلاقیت دانش آموزان به بعد واگرا در بین سایر ابعاد اعمال ذهنی توجه بیشتری به خرج داده ، سعی در فراهم کردن شرایطی برای تفکر آزاد دانش آموزان جهت رشد خلاقیت آنها داشته باشند.

تحلیل محتوا _ کتاب مطالعات پایه سوم _عوامل خلاقیت گیلفورد .