معصومه عرب زاده جعفری - دانشجوی حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان، کرمان، ایران.

هر ساله تعداد زیادی از کودکان، به دلایل مختلف، والدین خود را از دست میدهند و از سوی دیگر بسیاری از زوجین از نعمت فرزند محروم بوده و مایل به تحت سرپرستی قراردادن کودکان بی سرپرست هستند. لذا پرداختن به این موضوع وبررسی قوانین حاکم برای انتظام بخشی این روابط از اهمیت برخوردار است. مواد ۲۰و ۲۱ در کنوانسیون حقوق کودک به فرزندخواندگی پرداخته و از کشورهایی که سیستم فرزند خواندگی را به رسمیت شناخته اند، خواسته است که منافع عالیه کودک را در اولویت قرار دهند. در قانون مدنی ایران، فرزند خواندگی مطرح نشده و قانونگذار در سال۱۳۵۳ با تصویب قانون حمایت از کودکان بی سرپرست، تا حدی این نقیصه را رفع کرد و به انتظام بخشی روابط موجود پرداخت. چالش های موجود در این زمینه، هدف از بررسی حاضر وضرورت تحلیل متغیرهای وابسته به بحث را اشکار می سازد. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، به مطالعه تطبیقی فرزندخواندگی در فقه اسلامی، حقوق ایران و انگلیس پرداخته شده تا پس از تبیین مفهوم آن، به این سوال که آیا فرزندخواندگی در اسلام به طور کامل نفی گردیده و قانون ایران تا چه اندازه حمایت از منافع کودکان بدون سرپرست را در اولویت می داند؟ پاسخ داده شود و نهایتا به این نتیجه نائل شود که قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست ایران گرچه تا حدی مشابه با نهاد فرزندخواندگی در انگلیس است، اما تفاوت ها و نقاط افتراقی نیز میان دوسیستم حقوقی فوق الذکر دیده می شود.

فرزندخواندگی، زوجین سرپرست، لقیط، حمایت، کودکان بدون سرپرست، قرابت، هویت