رامین چراغی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
صفر قائدرحمتی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، اصفهان، ایران
ابوالفضل مشکینی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
حامد قادرمرزی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه کردستان، کردستان، ایران

پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش ظرفیت نهادی در رقابتپذیری شهرهای میانی زنجان و سنندج بهنگارش درآمده تا، علاوه بر ارزیابی وضعیت این شهرها بهلحاظ ظرفیت نهادی در رقابتپذیری شهری، میزان اثرگذاری ظرفیت نهادی بر رقابتپذیری آنها را تعیین کند. روش پژوهش برحسب هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. روش جمعآوری دادهها بهصورت میدانی با استفاده از تکنیک پرسشنامه بوده است؛ بدینترتیب، دادههای تحقیق از دو گروه جامعه آماری یعنی نهادها(مسئولان) و مراجعهکنندگان(مردم) جمعآوری و برای تحلیل دادهها از نرمافزارهایSPSSوLisrelاستفاده شده است. روش نمونهگیری نهادها غیرتصادفی وهدفمند ومردم بهصورت تصادفی بوده است. براساس نتایج پژوهش، وضعیت ظرفیت نهادی در رقابتپذیری شهرهای زنجان وسنندج، براساس نظر هردو گروه، وضعیت قابل قبولی نیست؛ بهگونهای که، ازنظر مسئولان، شهرزنجان با ارزش عددی۸۷/۲ و سنندج با ۹۱/۲ و از نظر مردم زنجان با ارزش۰۲/۳ و سنندج با ۸۲/۲ از لحاظ ظرفیت نهادی در سطح کلی دروضعیت نامناسبی قرار گرفتهاند؛ در این میان، در هر دوشهر، شاخص «سرمایه انسانی» بیشترین ارزش را بهخود اختصاص داده و مولفه«توانایی نهادی» نیز در شهرهای زنجان(۰۲/۳) و سنندج(۰۸/۳) بهعنوان موثرترین مولفه ظرفیتنهادی در رقابتپذیریشهری تعیین شده است. درنهایت، ارزیابی میزان تاثیرگذاری متغیر مستقل بر متغیروابسته درمدل معادلات ساختاری، علاوه بر تایید معناداری رابطه دو متغیر، تاثیر ظرفیتنهادی بر رقابتپذیری شهری را درسطحی بالا با ارزش عددی۹۸/۱۱ پذیرفته که این امر نشاندهنده تاثیر «بسیار بالای ظرفیت نهادی بر رقابتپذیری شهری» است. بنابراین، برمبنای نتایج پژوهشحاضر، تاثیر بسیار بالای ظرفیتسازی در امورشهری بهطور عام و رقابتپذیریشهری بهطور خاص نمایان میشود.

رقابت پذیری شهری, زنجان, سنندج, شهرهای میانی, ظرفیت نهادی