سپیده قاضی زاده - گروه روانشناسی-دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه محقق اردبیلی- اردبیل -ایران
علی مشهدی - گروه روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
زهرا طبیبی - گروه روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
عاطفه سلطانی فر - گروه روانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

مقدمه: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی رفتاری متمرکز بر تروما بر بهبود نشانگان اختلال تنیدگی پس از سانحه در کودکان با تجربه سوءاستفاده جنسی بود. روش پژوهش: این پژوهش شبه آزمایشی از نوع مورد منفرد A-B-Aبا طرح خط پایه چندگانه و با پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش کلیه کودکان با تجربه سوءاستفاده جنسی ۹ تا ۱۲ سال مشهد بودند که به مراکز معاینات بالینی پزشکی قانونی در سال ۱۳۹۵ مراجعه کردند و دو نفر به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. شرکت کنندگان پژوهش در موقعیت های خط پایه، جلسات ۴-۸-۱۲-۱۶ مداخله و یک، دو و سه ماه، یک و دو سال بعد از مداخله، به پرسشنامه نشانگان تنیدگی پس از سانحه، مقیاس گزارش والدین از نشانگان تنیدگی پس از سانحه کودکان، پاسخ دادند. درمان به صورت انفرادی در ۱۶ جلسه اجرا شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل دیداری نمودار، درصد بهبودی، اندازه اثر و درصد داده های غیر همپوش (PND) انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد درمان به طور معناداری منجر به بهبودی و کاهش شدت نشانگان PTSD هم در پایان و هم در مراحل پیگیری شده است. نتیجه گیری: بنابراین می توان بیان کرد که این درمان در بهبود PTSD کودکان با تجربه سوءاستفاده جنسی موثر است و این کودکان آسیب پذیر نیازمند توجه متخصصان هستند.

تنیدگی پس از سانحه, سوءاستفاده جنسی, درمان شناختی رفتاری متمرکز بر تروما