حمیدرضا قربانی - استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران،سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران
پرستو مجیدیان - استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

جهت بررسی امکان افزایش تنوع زیستی در اراضی شالیزاری استان مازندران به واسطه کاشت محصولات پاییزه و نیز کاشت مخلوط آنها در شالیزارهای استان مازندران، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۵ تیمار (کشت خالص تریتیکاله، شبدر، کلزا و نیز کشت مخلوط تریتیکاله با شبدر و تریتیکاله با کلزا) و در ۳ تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دشت ناز واقع در شهرستان ساری اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس بیانگر وجود اختلاف معنی دار ناشی از تیمارهای مورد مطالعه در صفات بود. نتایج مقایسه نشان داد که بالاترین عملکرد تر علوفه مربوط به کلزا (۶/۳کیلوگرم در متر مربع) و بیشترین عملکرد خشک علوفه نیز به ترتیب مربوط به تریتیکاله و کلزا (۱/۷و ۱/۶ کیلوگرم در متر مربع) بود. در میان تیمارهای مورد مطالعه، نسبت برابری زمین در کشت مخلوط تریتیکاله با شبدر (۱/۹۶) و تریتیکاله با کلزا (۱/۶۱) بیانگر مزیت و ارجحیت کشت های مخلوط نسبت به کشت خالص محصولات بوده، و این تیمارها توانستند میزان علوفه تولیدی قابل قبولی را نیز تولید کنند. بر این اساس می توان علاوه بر بهره مندی از مزایای کشت مخلوط در اکوسیستم شالیزاری، به افزایش تولید علوفه در استان و نیز بهبود وضعیت اقتصادی کشاورزان منطقه امیدوار بود.

پایداری اکوسیستم، تنوع زیستی، شالیزار، علوفه