کامل منیری - دانشجوی دوره دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس
سید یحیی صفوی - استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه جامع امام حسین (ع)
محمد سهرابی - دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه علوم انتظامی امین
حسین ولی وند زمانی - استادیار علوم راهبردی دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران
محمدرضا حافظ نیا - استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

امنیت و شیوه دستیابی به آن یکی از مهمترین موضوعاتی است که در سراسر تاریخ جامعه بشری ذهن و عملکرد بشر را به خود مشغول داشته است. پیچیدگی تهدیدات و تسری آن به تمام لایه های اجتماعی و اقتصادی، سیاسی و حتی فرهنگی کشورهای جهان در قرن بیست و یکم آنها را به سمت سازوکارهای مختلفی برای تامین امنیت ملی سوق داده است. یکی از مهمترین عواملی موثر در این روند، تحول ساختاری ارتش­ها به منظور رفع ناکارآمدی­های ارتش های نظام وظیفه ای می باشد. بنابراین همگام شدن نظام دفاعی و نظامی جمهوری اسلامی ایران با الگوهای غالب در نظام بین­الملل و تدوین سناریوهای ارتش حرفه ای در ج.ا.ا به عنوان محور پژوهش، دغدغه اصلی محقق می باشد. برای تبیین علمی موضوع این سوال کلی مطرح می­شود که تحول نظام دفاعی و نظامی جمهوری اسلامی ایران از ارتش وظیفه ای به ارتش حرفه ای چگونه امکان پذیر است و سناریوهای ممکن برای تحول از ارتش وظیفه ای به ارتش حرفه ای کدامند. برای پاسخ به این سوالات روش پژوهش ترکیبی مبنای این مطالعه قرار گرفت، که در آن از رویکرهای اکتشافی برای تدوین نظریه ها و گونه­شناسی پژوهش­ها استفاده می شود. گردآوری اطلاعات با روش کتابخانه ای و روش میدانی بوده و از منابع موجود در کتابخانه ها، اطلاعات آماری رسمی و معتبر بین المللی و کاوش در سایت­های اینترنتی اطلاعات مورد نیاز گردآوری شده است. جامعه مورد مطالعه، پژوهش­گران و متخصصین حوزه های دفاعی- نظامی می باشد. این پژوهش با هدف تبیین مکانیزم گذار از ارتش وظیفه­ای به ارتش حرفه ای تدوین شده است و مهمترین نتیجه تبیین چهار سناریو در بازه زمانی۱۴۰۰ تا ۱۴۲۰ در ارتباط با فرآیند اجرایی ارتش وظیفه­ای به ارتش حرفه ای است.

ارتش حرفه ای, ارتش وظیفه ای, امنیت ملی, نظام نوآوری دفاعی, چشم انداز ۱۴۲۰