احمد پوراحمد - استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران
نسرین اباذری - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه هرمزگان، ایران
اصغر حیدری - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران
هادی غنی زاده قاسم آبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان بلوچستان، ایران

     امروزه گسترش شهرها باعث تغییر قابل توجهای در استفاده از زمین و عوامل محیطی، به ویژه در بیشتر شهرهای بزرگ شده است. در مراحل توسعه، پایداری سامانه های اکولوژیکی شهرها از اهمیت زیادی برخوردار است. ایجاد شهر اکولوژیکی راه حل مناسبی در مدیریت و برنامهریزی برای شهروندان و محیط شهری تلقی می شود. بنابراین هدف این پژوهش بررسی و تحلیل اکولوژی شهری در سطح مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران است. روش پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است. به منظور تحلیل اکولوژی امنیتی شهر تهران و با توجه به سوال پژوهش، مراحل پژوهش به دو بخش تقسیم می­شود. در بخش اول برای بررسی وضعیت امنیت اکولوژی امنیتی شهر تهران، ۴ شاخص اقتصادی، مسکن، توزیع امکانات و شاخص­های معکوس شهری را انتخاب شد. سپس با استفاده از مدل آنتروپی به صورت جداگانه هر چهار شاخص وزن دهی شد و از طریق مدل ویکور تحلیل گردید. در نهایت برای رسیدن به اجماع کلی در یافته­های مدل، به تلفیق نتایج اقدام شد. سپس به منظور سنجش همین معیارها، پرسشنامه­ای تنظیم کرده و برای هر چهار بعد موجود به صورت جداگانه سوالات را مطرح نموده و با استفاده از میانگین و انحراف معیار پاسخنامه در نرم­افزار SPSS به بررسی اکولوژی امنیتی شهر تهران شد. نتایج بخش مدل تحقیقی ویکور که بر پایه داده­های آماری سازمان آمار و آمارنامه شهرداری تهران است نشان داد که مناطق شمالی شهر از وضعیت اکولوژیکی بهتری نسبت به مناطق جنوبی شهر برخوردارند. مناطق ۱، ۳، ۴ دارای بهترین وضعیت و مناطق ۱۵، ۱۷ و.. دارای وضعیت ناامن اکولوژیک در اکثر شاخص­ها هستند. یافته­های حاصل از پرسشنامه وضعیت اکولوژیک نیز بر همین منوال است. مناطق ۱۵، ۱۷ و ۲۱ در بدترین شرایط اکولوژیک قرار دارند و عامل اجتماعی نیز به عنوان مهم ترین و اثرگذارترین شاخص در بحث اکولوژی امنیتی مناطق شهر تهران مطرح است.

اکولوژی شهری, اکولوژی امنیتی, مناطق تهران, مدل ویکور