هاشم کوچک زاده دندانساز - کارشناس شرکت آب و فاضلاب شهرستان مشهد
محمد سلطانی اصل - استادیار موسسه آموزش عالی اسرار مشهد-مدیر بهره برداری و توسعه شبکه شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی
امیر جنیدی - کارشناس مسئول نصب انشعابات شرکت آب و فاضلاب استان خراسان رضوی

از مهم ترین عوامل موثر بر نشت در سیستمهای توزیع آب، فشار شبکه است و مدیریت فشار از استراتژی های مهم کاهش نشت شبکه های آبرسانی است. هدف اصلی مدیریت فشار در سیستمهای توزیع آب به‎حداقل رساندن نشت با بهینه سازی فشار، در گره های مصرف شبکه است. یکی از روش های معمول برای تحقق این امر استفاده از شیرهای کنترل فشار است. در این تحقیق به منظور بررسی وضعیت فشار در محدوده شبکه توزیع منطقه موردمطالعه و تعیین سناریوهای فشار بهینه شبکه، نسبت به تهیه مدل هیدرولیکی بر اساس اطلاعات میدانی موردنیاز توسط نرم افزارهای ArcGIS و WaterGEMS اقدام شد. نتایج اولیه نشان می دهد توزیع یکنواخت فشار در شبکه وجود ندارد و برخی مناطق از فشار بهینه برخوردار نیستند. برای بررسی اثرات مدیریت فشار، سه سناریو بهینه سازی بر مبنای تامین حداقل فشار در مدل تعریف شد. نتایج نشان می دهد که با اعمال این سناریوها متوسط فشار شبانه شبکه بین ۳۲% تا ۵۳% کاهش می یابد. هم‎چنین محاسبات نشان داد شاخص نشت زیرساخت شبکه توزیع روستا از ۱۸/۲۳ تا ۹۶/۱۳ تقلیل یافت که کاهشی بین ۲۸% تا ۴۰% را نشان می دهد. درنهایت نشت شبانه شبکه بین ۲/۲۴% تا ۵/۳۴% کاهش یافت که تجمیع نتایج حاکی از امکان بهره برداری پایدار شبکه خواهد بود.

مدیریت فشار, نشت, شبکه توزیع, مدلسازی هیدرولیکی