آرش جهانتابی - دانش پژوه دکتری راه و ترابری، گروه عمران، دانشگاه پیام نور، تهران
محمودرضا کی منش - استادیار، گروه عمران، دانشگاه پیام نور، تهران
سیدعلی رضویان امریی - استادیار، گروه عمران، دانشگاه پیام نور، تهران

تونل ها از مهمترین تسهیلات شبکه ی راه ها هستند که باعث ایجاد استرس در رانندگان می شوند و این استرس بر روی نحوه رانندگی افراد تاثیرگذار است. هدف این تحقیق ارزیابی جابجایی های عرضی خودروها در طی عبور از تونل های برون شهری است. جهت ثبت خصوصیات رانندگان، از ۳۰ راننده مختلف (از جمله ۱۴ نفر زن و ۱۶ نفر مرد، در سه رده سنی جوان، میانسال و مسن) که در شرایط مشابه، به وسیله یک دستگاه خودروی رنو لوگان دارای سیستم انتقال قدرت دنده ای مسیر گردنه صلوات آباد سنندج و تونل های پنجگانه آن را طی می کنند، استفاده شده است. با وسیله یک دستگاه متر لیزری، فاصله عرضی خودرو با دیواره تونل ها در سه نقطه مختلف محاسبه و نتایج آن با روش تحلیل واریانس چند متغیره، بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد فاصله عرضی خودروها تا دیواره تونل از ۱/۹۵ الی ۳/۹۵ متر متغیر است. از نتایج این تحقیق جهت تحلیل و بررسی رفتار رانندگان در تونل های برون شهری استفاده می شود. با توجه اهمیت جابجایی عرضی خودروها به صورت نامتعارف علی الخصوص در مسیرهای دو طرفه می توان، با فراهم کردن شانه مناسب از جابجایی های عرضی نامتعارف جلوگیری کرده و در نتیجه ایمنی تونل ها را افزایش داد.

ایمنی، جابجایی عرضی، تونل، شانه و Manova