محمد حسین ناصرزاده - Assistant Professor of climatology , Kharazmi University
فریبا صیادی - PhD student of climatology, Kharazmi University, Tehran, Iran
میثم طولابی نژاد - PhD student of climatology, Kharazmi University, Tehran, Iran

این پژوهش با هدف شناخت جابجایی مکانی هسته های بارش به عنوان یک عامل تاثیرگذار در شرایط هیدرولوژیکی آینده ایران به انجام رسید. جهت انجام این تحقیق دو نوع پایگاه داده استفاده قرار گرفت. نوع اول داده ها شامل بارش ماهانه ۸۶ ایستگاه سینوپتیک با طول دوره آماری ۲۰۱۵-۱۹۸۶ و نوع دوم داده های پیش بینی حاصل از خروجی مدل CCSM۴ تحت سناریوهای سه گانه(RCP۲.۶,RCP۴.۵,RCP۶)  از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۳۶ می باشد. پس از جمع آوری و مدل سازی داده ها نقشه های آن در محیط ARCGIS ترسیم گردید. نتایج بررسی ها نشان داد که هسته های بارشی در کل پهنه ایران در فصول چهارگانه تغییراتی با روند منفی در آینده خواهد داشت. به طوری که ضریب تغییرات بارش در فصول بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب برابر با ۶۱/۴، ۱۰۱/۴، ۵۸/۹و ۵۵/۸ درصد در نوسان خواهند بود. نتایج حاصل از بررسی سناریو های سه گانه نشان داد که جابجایی هسته بارشی فصل بهار از سراسر نیمه شمالی کشور به منتهی الیه شمال غرب کشور در مرزهای مشترک ایران، ترکیه و ارمنستان(منطقه ماکو و جلفا)محدود می گردد اما در فصل تابستان، هسته پربارش سواحل شمالی و بخش هایی از شمال غرب کشور به منتها الیه جنوب شرق کشور(اطراف خاش و سراوان) منتقل خواهد شد. در فصل پاییز پهنه پربارش که در سراسر نیمه شمالی کشور قرار دارد به دو هسته مجزا در زاگرس مرکزی(مناطق دنا و زدکوه) و جنوب غرب خزر(منطقه انزلی و آستارا) تغییر مکان خواهد داد و هسته بارشی فصل زمستان از بخش های زاگرس مرکزی و ناحیه خزری به شمال غرب کردستان و جنوب غرب آذربایجان غربی منتقل خواهد شد که این موضوع در تمام سناریوها به چشم می خورد. نکته دیگر اینکه، علاوه بر کاهش پهنه های بارشی، در آینده نیز پهنه های خشکی مساحت بیشتری از کشور را در بر خواهد گرفت.  

precipitation modeling, Precipitation Cores, CCSM model, RCP, Iran., مدل سازی بارش, هسته های بارش, مدل CCSM, RCP, ایران.