محمد سعادتی - استادیار سم شناسی و فیزیولوژی حشرات، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
زهرا رفیعی - دانشجوی گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

کرم قوزه پنبه در زمزه صد آفت بسیار مخرب دنیا قرار دارد. مطالعات زیادی در زمینه های مختلف مرفولوژی، فیزیولوژی و کنترلاین حشره انجام پذیرفته است. دستگاه گوارش حشرات بطور کلی هدف مناسبی برای استفاده مهارکننده های آنزیمی می باشند.در این پژوهش اثر چند ترکیب معدنی شامل کلرید سدیم، کلرید پتاسیم، کلرید منیزیم، نیترات سدیم، نیترات پتاسیم و نیتراتمنیزیوم در دو غلظت ۳ و ۵ میلی مولار روی فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز معدی کرم قوزه پنبه اندازه گیری شد. لارو حشرات سنپنجم دو روزه، تشریح شده و روده میانی بعد ابتدا هموژنیزه و سپس سانتریفیوژ شدند تا درنهایت مایع آنزیمی آماده گردید.با استفادهاز دستگاه اتوآنالایزر و کیت تشخیصی پارس آزمون فعالیت آنزیم اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که ترکیبات کلره در مقایسه بانیتراته فعالیت آنزیم را کمتر کاهش داده و همچنین ترکیبات حاوی سدیم و منیزیوم اثر مهارکنندگی بالاتری در مقایسه با پتاسیمداشتند. بالاترین و کمترین اثر مهار کنندگی مربوط به نیترات پتاسیم ۵ میلی مولار و کلرید پتاسیم ۳ میلی مولار به ترتیب با ۹۳و ۷ درصد کاهش فعالیت آنزیم در مقایسه با شاهد بوقوع پیوسته بود. امکان استفاده از مهار کننده های معدنی در کاهش فعالیتآنزیم های گوارشی و در نتیجه آن کاهش خسارت آفات کشاورزی از کاربردهای آتی این تحقیقات خواهد بود.

دستگاه گوارش، مهارکننده، فعالیت آنزیمی، پروتئین های گوارشی