فریده اکبرزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد زیست شناسی سلولی تکوینی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم ، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد ، ایران
رویا لاری - استادیار، مشهد، دانشگاه فردوسی، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی
ناصر مهدوی شهری - استاد، مشهد، دانشگاه فردوسی، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی
فائزه یزدانی - استادیار، مشهد، دانشگاه فردوسی، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی

مقدمه: در این تحقیق برای اولین باراز داربست سلولزدایی گردن کامل جوجه یکروزه که حاوی بافت های مختلف و طبیعتاماتریکس های متنوعی است استفاده شد . این داربست سوبسترای سه بعدی مناسبی برای مقایسه رفتارهای سلولیدرماتریکس هایمختلف جهت چسبندگی ،تقسیم-تمایز- مهاجرت و سایررفتارهای سلولی فراهم می کند.روشها : تعداد ۱۰۰ جوجه یکروزه باروش مرگ بارافت کشته شده وبافت گردن درقطعات ۰.۵cm بریده شدبرای تهیه نمونه های کنترل، برش ها درفیکساتورفرمالین ۱۰ ٪ وسپس نرم کننده (فرمالین ۱۰ ٪+الکل ۹۶ ٪+اسیدنیتریک) فیکس شدند. نمونه ها با روشهایترکیبی: فیزیکی (انجماد و ذوب سریع در ازت مایع) آنزیمی (تریپسین ۰,۲۵ ٪) و شیمیایی (SDS ۳) سلول زدایی شدند. برشهای میکروسکوپی به ضخامت ۵ میکرون و رنگ آمیزی های: هماتوکسیلین ائوزین، آبی تولوئیدین ،تری کروم ماسون، آلیزارین رد و DAPi انجام شد. سلول های بنیادی مزانشیمی مستخرج از استخوان فمور موش روی داربستها ریخته شد و نمونه ها در روزهای ۳، ۷، ۱۴ و ۲۱ پس ازکشت سلول بررسی شدند. نتایج و بحث : برطبق مطالعات هیستولوژیکی سلولزدایی بافت های مختلف گردن جوجه یکروزه با حفظ پروتئین های موجود درماتریکس (کلاژن و الاستین) بخوبی انجام شد . جایگزینی سلول های بنیادی مزانشیمی موش به این داربست در روزهای ۷ و ۱۴پس ازکشت بیشتر بوده و سلولها تمایل به جایگزینی در بافت های غضروف و مجاور رگ های خونی داشتند و در این بخش ها مهاجرت وتکثیر و احتمالا تمایز سلولی صورت گرفته بود. احتمال می رود غشا پایه بافت پوششی رگها و گلیکوز آمین گلایکنهای سولفاتهغضروف عامل جذب سلولها به این نواحی بوده است.

ماتریکس، جوجه، سلول بنیادی، رفتارسلولی