محمد هادی نظری فر - کارشناس پژوهشی گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
سید محمود رضا بهبهانی - دانشیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
رضوانه مومنی - کارشناس پژوهشی گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

محدودیت منابع آب، کاربرد موضوع کم آبیاری را به عنوان یک گزینه کارآمد به منظور افزایش بهره وری آب ضروری نموده است. در مورد کم آبیاری، تحقیقات زیادی مورد نیاز است. انجام این تحقیقات میتواند مدیریت کم آبیاری در شرایط محدودیت منابع آب را بهبود بخشد. هدف این مطالعه، ارزیابی سناریوهای متفاوت کم آبیاری و تعیین هیدرومدول و سطح بهینه الگوی کشت در شرایط کم آبیاری با رویکرد افزایش بهرهوری مصرف آب می باشد. به منظور بررسی مساله تنش و عملکرد در پنج محصول باقلا، لوبیا، گندم، سیب زمینی، آفتابگردان در نتیجه اعمال سه سناریوی کم آبیاری ۱۰، ۲۰ و  ۳۰ درصد از مدل رشد گیاهی استفاده گردید. نیاز آبی، شاخص سود خالص بهره وری به ازای متر مکعب  (NBPD)و هیدرومدول الگوی کشت محاسبه و بر اساس سه معیار، سناریوهای متفاوت کم آبیاری مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد چون الگوی کشت بهینه با میزان آب مصرفی، تولید و سود بهینه در تعامل بوده از این رو انتخاب سطوح بهینه کم آبیاری با هدف بیشتر نمودن شاخص NBPD مناسب می­باشد. در بین کلیه ترکیبهای الگوی کشت، الگوی کشتی که در آن برای محصولات لوبیا و باقلا، ۱۰ درصد کم آبیاری، برای محصولات آفتابگردان و سیب زمینی ۲۰ درصد کم آبیاری و برای محصول گندم اعمال ۳۰ درصد کم آبیاری در نظر گرفته شد دارای حداکثر NBPD بود. برای این الگوی کشت سطح بهینه نسبت به سناریو آبیاری کامل۱۱ درصد افزایش پیدا کرد. در حالی که متوسط هیدرومدول بهینه الگوی کشت منتخب نسبت به متوسط هیدرومدول آبیاری کامل حدود ۱۸درصد کاهش نشان داد.

الگوی کشت, بهره وری آب, کم آبیاری, مدل رشد گیاهی, هیدرومدول, شاخص NBPD