فرشته محمدباقری - دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد در رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی گرایش اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی دانشگاه تهران
ایرج صالح - دانشیار دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران
حامد رفیعی - استادیار دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران

آب به عنوان عامل اصلی تولید محصولات کشاورزی با توجه به کمبود آب در سالهای اخیر مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است، و با توجه به اهمیت مسائل اقتصادی و نیاز به مقایسه و بررسی روشهای مختلف آبیاری، مطالعه ی حاضر به ارزیابی و بررسی اقتصادی روش های نوین آبیاری در استان البرز میپردازد. داده های مورد نیاز مربوط به سال زراعی ۱۳۹۶-۹۷ بوده و از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه جمع آوری شده است. باتوجه به هدف پژوهش، به بررسی و مقایسه هزینه، درآمد، نسبت منفعت به هزینه و سود در هکتار کشاورزان در روشهای نوین آبیاری و سنتی پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان داد مجموع هزینه های زراعت اعم از هزینه کارگری، تجهیز و تعمیر سیستم آبیاری و غیره تاثیر معناداری دارد. مجموع هزینه های سرمایه گذاری و هزینه ی جاری برای هر کشت در روشهای آبیاری تحت فشار حدود %۲۰ بیشتر از آبیاری سنتی میباشد. مقایسه درآمد در هکتار در گروه های آبیاری برای محصول گندم نشان داد بیشترین درآمد مربوط به روش آبیاری سنتر، بیشترین درآمد در هکتار محصول جو مربوط به آبیاری سنتر و بیشترین درآمد در هکتار محصول ذرت مربوط به آبیاری کلاسیک است همچنین بیشترین درآمد در میان تمامی محصولات و روشهای آبیاری برای محصول ذرت و روش آبیاری کلاسیک بود که درآمدی بیش از ۲۰میلیون تومان در هکتار را دارا بود. مقایسه هزینه در هکتار در گروه های آبیاری برای محصول گندم، جو و ذرت نشان داد بیشترین هزینه در هکتار برای سه محصول مربوط به آبیاری تیپ است بیشترین هزینه در میان تمامی محصولات و روشهای آبیاری برای محصول ذرت و روش آبیاری تیپ بود که هزینه ای بیش از ۸ میلیون تومان در هکتار را دارا بود. مقایسه سود هرکیلوگرم محصول در گروه های آبیاری نشان داد بیشترین سود هر کیلوگرم محصول گندم و جومربوط به آبیاری سنتر و بیشترین سود هر کیلوگرم محصول ذرت مربوط به آبیاری کلاسیک میباشد بیشترین سود در میان تمامی محصولات و روشهای آبیاری برای محصول گندم و روش آبیاری سنتر بود که سود حدود ۶۰۰ تومان در کیلو را دارا بود. نتایج تحقیق نشان داد که روشهای آبیاری نوین بر میزان هزینه، درآمد و به تبع آن سود کشاورزان تاثیر معناداری دارد

آبیاری نوین ، مقایسه اقتصادی، درآمد، صرفه جویی، استان البرز