امیررضا ماهپور - کارشناس ارشد مهندسی و مدیریت ساخت، دانشکدهی مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران
محمود صفارزاده - استاد گروه برنامه ریزی حمل ونقل، دانشکده ی مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران،
فاطمه زاهد - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران
علیرضا ماهپور - دکترای برنامه ریزی حمل ونقل، مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی، تهران، ایران

حدود ۴۰ نوع بلایای مختلف در دنیا شناخته شده است که میتوانند انسان محور (حملات تروریستی، جنگ، گرمایش جهانی و حوادث ناشی از آن و ...) و غیرانسان محور (زلزله، سیل، آتشفشان، طوفان شن و ...) باشند. کشور ایران مستعد قریب به ۳۰ مورد از این بلایا می باشد. علیرغم این واقعیت و علم به اینکه این بلایا خسارات جانی و مالی فراوانی نظیر فوت و مجروح شدن حادثه دیدگان و ویرانشدن ساختمانها و زیرساختها به بار می آورند، برنامه مدونی برای آماده سازی عملی محیط و شهروندان برای شرایط قبل، حین و بعد از این بلایا وجود ندارد. فرسوده بودن بافت شهری و روستایی با افزایش آسیب پذیری ساختمانها و زیرساختها بر شدت خسارات بعد از بلایا می افزاید. در این مقاله ابتدا بلایایی که کشور را دچار بحران میکنند از جمله زلزله، طوفان شن و حوادث اقلیمی ناشی از گرمایش جهانی معرفی و بررسی میشوند. نظر به تعدد و تکرار حوادث طبیعی در ایران لزوم تاب آوری زیر ساختهای موجود در برابر بلایا بیش از پیش احساس می شود لذا در پایان راهکارهای پیشنهادی برای تاب آوری یا باصطلاح قابلیت برگشت پذیری بحالت اولیه و حفظ سرویس دهی زیر ساختهای حمل و نقل در برابر بلایای طبیعی و حوادث اقلیمی ارائه می گردد.

بلایای طبیعی، زلزله، طوفان شن، گرمایش جهانی، زیرساختها، ایران