مریم نجفی - دانشجوی دکتری ، دانشکده فنی و مهندسی، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اردبیل، ایران،
مسعود یوسفی تذکر - استادیار ، دانشکده فنی و مهندسی، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اردبیل، ایران،

شهاب الدین سهرودی مبدع حکمت اشراق است که مفاهیم موجود آن می تواند مبنایی برای بررسی هنر ایرانی اسلامی قرار گیرد. از آنجا که معماری ظرفی برای تجلی اندیشه ها است، می توان انتظار این را داشت که اندیشه های نظری حکمت اشراق بر ساحت معماری نیز نمود پیدا کرده باشد. این حکمت با ارائه جهان شناسی مبتنی بر نور، نورالانوار و عالم نورانی خیال را مطرح می کند. در تطبیق مبانی نظری حکمت اشراق و هنر معماری، نور جایگاه کلیدی خواهد داشت. زیرا نور رمزی است که از طرفی به عالم خیال سهروردی تاکید می کند و از طرفی دیگر جلوه ای زیبایی سناسانه و هنری دارد. بر این اساس هدف این پژوهش تبیین نمود مفاهیم حکمت اشراق در معماری اسلامی و رمزگان های حاوی مفاهیم آن می باشد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت مطالعات اسنادی بوده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که نمود مفاهیم حکمت اشراق در آثار معماری و علی الخصوص کالبد مساجد به صورت رمزگان تجلی یافته اند.

رمز، رمز پردازی، معماری اسلامی، حکمت اشراق.