عبدالرسول شفیعی دستجردی - محقق مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
علیرضا آذربایجانی - استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
مریم شیرانی نژاد - کارشناس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

تبخیر پشت سدها یکی از عوامل مهم هدر رفت آب در کشور است. تبخیر عاملی است که امروزه به عنوان یکی از مهمترین مولفه های تشدید خشکسالی در کشورهای جهان، به ویژه ممالکی که در مناطق خشک واقع شده اند، از آن یاد میشود. با توجه به داده های آماری میتوان گفت متوسط پتانسیل تبخیر در جهان ۷۰۰ میلیمتر و در ایران ۲۱۰۰ میلیمتر میباشد. طبق آمار سالانه ۱۰ میلیارد مترمکعب از حجم آب پشت سدها تبخیر میشود؛ بنابراین یکی از معضلات کشور تبخیر شدید آب در پشت ۶۰۰ سد احداث شده است که برای رفع آن نیاز به اقدامات فناورانه می باشد. بر این اساس در این پژوهش از بین روشهای مختلف فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی به بررسی روش های شیمیایی در کاهش میزان تبخیر از منابع آبی روباز پرداخته شده است. نتایج حاصله از این پژوهش پس از بررسی های به عمل آمده حاکی از آن است که الکل های چرب با پایه هگزادکانول و اکتادکانول و یا ترکیبهایی از آنها و یا حتی با مواد دیگر از جمله کلسیم هیدروکسید و سیلیس میتواند میزان تبخیر از منابع آبی روباز را بین ۲۰ تا ۴۰ درصد کاهش دهد.

کاهش میزان تبخیر، الکلهای چرب، لایه های محافظ الکلی، هگزادکانول، اکتادکانول