سعید ابراهیم زاده - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی، مشاور مدیر عامل در امور حقوقی و قراردادها بیمه تجارت نو
فرزانه سلیمانی - کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی (بازاریابی)، مدیر امور مشتریان بیمه تجارت

شاید پدیده کرونا ویروس، در قرن ۲۱ به عنوان یک ریسک نوظهور تلقی گردد، ولی به لحاظ ماهیت و ظهور چنین عواملی، نمی توان آن را پدیده ای نو در قامت جهانی توصیف کرد. در سال ۱۹۱۸، دنیا تجربه تلخی را از ظهور آنفلولانزای اسپانیایی که از آن به مرگبارترین بیماری مسری تاریخ یاد می شود، چشید اما پیدایش COVID-۱۹ را می توان شاهکاری در ایجاد تحولات زود هنگام اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دانست، تغییرات ملموس و محسوسی که بعضا خواسته یا ناخواسته باعث تحولات زندگی و مسیر آن شد و هر روزه شاهد و ناظر این دگرگونی ها هستیم. آنچه مسلم است، آثار و نتایج حقوقی که کرونا ویروس بر روابط تجاری، سیاسی، اجتماعی و پیمان ها از خود بجای خواهد گذاشت، تا ماه ها و شاید سال ها قابل درک و پیش بینی نباشد. اینکه تاثیر واقعه ای پیش بینی نشده تحت عنوان فورس ماژور یا هاردشیپ، چه اثراتی در بلند مدت بر تعهدات و روابط نشات گرفته از قراردادها خواهد گذاشت و اینکه مسئولیت قراردادی طرفین قرارداد بر اثر این پدیده نوظهوری در مقابل یکدیگر چیست موضوع این مقاله است. همچنین با احصاء وجوه افتراق بین دو دکترین فورس ماژور (قوه قهریه) و هاردشیپ (سختی)، و با توجه به خلاء های قانونی و فقدان قوانین مدون در صنعت بیمه، سعی شده است اثار حقوقی ناشی از COVID-۱۹ را در دسته مشیت الهی (ACT of GOD) قرار داده و به عنوان عامل فورس ماژور در قراردادهای بیمه که باعث رفع مسئولیت از بیمه گر می گردد، واکاوی و بررسی نمود.

فورس ماژور، هاردشیپ، قراردادب بیمه، ویروس کرونا، مشیت الهی