اسداله بابایی فرد - دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان
مرتضی احمدی نجات - دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی دانشگاه کاشان

هویت مفهومی همواره مناقشه برانگیز بوده است؛ مفهومی که موضوع نظرورزی های مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی قرار گرفته است. نگرش جامعه شناختی به هویت احتمالا با سازوکارهای مختلف صورت بندی این مفهوم در جوامع و دوره های مختلف تاریخی سروکار دارد. با وجود انبوه نظریات موجود پیرامون هویت میتوان گفت در ادبیات جامعه شناختی پیرامون هویت یک نکته اتفاق نظر وجود دارد و آن هم این که هویت در جامعه ی سنتی امری پیش ینی و تجویز شده از جانب سنت بود و افراد دخل و تصرف چندانی در آن نداشتند، اما مدرنیته با ویژگی های خاص خود هویت را پروبلماتیک کرده و به امری دائمی که باید از خلال زندگی روزمره تولید، بازتولید و احیانا تغییر یابد تبدیل کرده است. گیدنز معتقد است در عصر مدرن همه چیز در معرض بازاندیشی است، حتی خودبازاندیشی. بازاندیشی گرایش به تغییر این جهان دارد. گیدنز بازاندیشی را از ویژگی های اصلی زندگی اجتماعی میداند. در این پژوهش ما با تکیه بر نطریه ی بازاندیشی گیدنز در صدد برآمدیم هویت شخصی در ایران عصر حاضر را مورد بررسی قرار دهیم. به طور کلی، نتایج این پژوهش نشان می دهد که در دهه های اخیر ایرانیان به واسطه ی ابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی گوناگون، به ویژه در فرایند جهانی شدن، به طور فزاینده ای به دنبال بازاندیشی و ایجاد دگرگونی در عناصر هویتی و فرهنگی خود بوده اند. این پدیده نشان می دهد که حتی در جوامع غیرمدرن یا در حال توسعه نیز می توان شاهد نقش عاملیت های انسانی در دگرگونی های هویتی و فرهنگی بود.

مدرنیته، بازاندشی، هویت ایرانی، عاملیت انسانی، دگرگونیهای هویتی و فرهنگی.