لیدا اسلامی
حمید ماجدی
ایرج اعتصام

زمینه: به دنبال گسترش نارضایتی ها از معماری مدرن، نگرش ماشینی به انسان و نادیده گرفتن ارزش های انسانی و کرامت وجودی بشر، جنبش جهانی حمایت از استقلال و مشارکت، در واکنش به واقعیت های جمعیت شناختی و اجتماعی، شکل گرفت. این جنبش که در سال ۱۹۸۸ با عنوان طراحی همه شمول به رسمیت شناخته شد، سبب گردید تا افراد بیشتری با هر سطح توانایی آزادانه و مستقل ادامه حیات دهند. این مقاله درصدد واکاوی ابعاد اخلاقی طراحی همه شمول و تقویت آن ها در فضاهای عمومی است تا با ارتقای سطح تعاملات اجتماعی، شرایط بهره مندی عادلانه انسان ها از امکانات محیطی را فراهم آورد. در این راستا با آسیب شناسی علل ضعف تعاملات اجتماعی در فضاهای عمومی شهر تهران و ناکارآمدی قوانین موجود در این زمینه، نسبت به تدوین راهکارهای طراحی اخلاق مدار مبتنی بر معیارهای طراحی همه شمول اقدام شده است. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان می دهد که موانع پیش روی گروه های هدف در حضور بی واسطه و آزادانه آنان در محیط ، برخاسته از عدم رعایت اخلاق حرفه ای در سه مرحله طراحی، بازسازی و دوران بهره برداری است و کاهش تعاملات اجتماعی و عدم تمایل افراد دارای معلولیت به مشارکت فعال در جامعه از یک سو ریشه در مسائل فرهنگی جامعه و عدم رعایت اخلاق در طراحی محیط های عمومی داشته و از سوی دیگر مربوط به فقدان نگرش یکپارچه اخلاق مدار در تصمیم سازی مسئولان شهری است.

Versatile design, Ethical architecture, Social interaction, طراحی همه شمول, معماری اخلاق مدار, تعامل اجتماعی