علی صدوق نیری - عضو هیات علمی گروه شیلات- دانشکده علوم دریایی- دانشگاه دریانوردی و علو
گیلان عطاران - عضو هیات علمی گروه زیست دریا – دانشکده علوم دریایی- دانشگاه دریانوردی
آرش شکوری - عضو هیات علمی گروه زیست دریا – دانشکده علوم دریایی- دانشگاه دریانوردی
رضوان احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زیست شناسی سلولی تکوینی- دانشکده علوم- دان

مواد آلاینده بویژه فلزات سنگین بطور طب یعی و توسط برخی فعالیتهای انسان نظیر استخراج، حمل و نقل و فرآوری موادنفتی وارد محیطهای آبی می شوند و محیط زیست را به ورطه نابودی می کشانند . در این تحقیق، اندازهگیری غلظت فلزات سنگینCd, Pb, Cu, Co, Ni در بافت عضله، کبد و آبشش ماهی صبور(Tenualosa ilisha در دهانه اروند رود و بهمنشیر واقع در شمال غرب خلیج فارس در بهار سال 1386 ، انجام شد. نمونه های ماهی به کمک تور گوشگیر صید شدند . بافت عضله، کبد و آبشش 33 نمونه صید شده به صورت تصادفی، پس از زیست سنجی تفکیک و فلزات مورد نظر به روش هضم شیمیایی استخراج شدند و غلظت آنها توسط دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمیAAS) تعیین گردید . نتایج تحلیل شده با آزمونANOVA بیانگر حداقل میزان فلزات کادمیوم و کبالت به ترتیب 0/034±0/119 و 0/330±0/867 در بافت عضله و حداکثر میزان این دو فلز در بافت آبشش به ترتیب 0/279±1/122 و 3/521 ± 7/520 برحسب ppm وزن خشک میباشد. در حالیکه، بین میانگین های غلظت سرب و نیکل در بافت کبد و عضله و همچنین بین میانگین غلظت مس در بافت کبد و آبشش اختلاف معنی داری وجود نداشت P>0/05 نتایج حاصل از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، حاکی از وجود رابطه خطی مثبت بین م یزان تجمع فلزات کادمیوم، کبالت و نیکل با عوامل طول استاندارد و وزن کل میباشد . در صورتیکه بین میزان تجمع فلز سرب با عوامل طول استاندارد P-Value=0/456 و وزن کل P-Value=0/520 و فلز مس با عوامل طول استاندارد P-Value=0/479 و وزنکل P-Value=0/373 رابطه معنی داری وجود نداشت.

فلزات سنگین، ماهی صبور Tenualosa ilisha خلیج فارس، عضله، کبد و آبشش