سعیده موسوی خواه - دانش آموخته کارشناسی ارشد هیدرولوژی و منابع آب دانشگاه شهید چمران اهواز
الهام شایق - دانش آموخته کارشناسی ارشد بیابان زدایی دانشگاه صنعتی اصفهان
هدیه احمدپری - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی دانشگاه تهران

خشکسالی یک پدیده خزنده محیطی است که اثرات مخرب زیادی بر منطقه تحت تاثیر تحمیل می کند. این پدیده بطور دورهای دراثر کاهش میزان بارندگی در هر نوع اقلیمی به وقوع می پیوندد. یکی از قدم های مهم و اساسی در مطالعات خشکسالی و ترسالی در هرمنطقه تعیین شاخص هایی است که بتوان براساس آنها میزان شدت و تداوم خشکسالی و ترسالی را ارزیابی و سپس تاثیر آن بر منابعآب منطقه ی مورد نظر را تعیین کرد. کاربرد شاخص های خشکسالی در خلاصه سازی بسیاری از پارامترهای موثر در خشکسالی، درسطوح مختلف برای برنامهریزان مفید است. در این تحقیق به منظور پایش خشکسالی شهرستان سامان از شاخص های PNI ، DI ، SPI ،ZSI ، CZI و MCZI و از آمار بارندگی ایستگاه پل زمانخان استفاده شده است. در این پژوهش از نرم افزار DIP برای محاسبهشاخص های خشکسالی هواشناسی مذکور استفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که منحنی های سه شاخص SPI وZSI و CZI روند مشابهی دارند و تقریبا برهم منطبق میباشند و همچنین روند شاخص PNI با روند این سه شاخص هماهنگ وهمسو ولی کمی تند و تیزتر است. شاخص DI نیز روندی مانند چهار شاخص مذکور دارد ولی شدت نوسان ها در محدوده قعر و اوجنمودار خیلی زیاد میباشد. شاخص MCZI در روند و در تعیین خشکی با پنج شاخص دیگر کاملا متفاوت است. شاخص MCZIدر مقیاس سالانه قادر به نمایش و تعیین خشکسالی ها و ترسالی های شهرستان سامان نیست زیرا برای همه سالها نتایج یکساناست (خشکسالی متوسط).

خشکسالی هواشناسی، شاخص های خشکسالی، شهرستان سامان، نرم افزار DIP ، شاخص MCZI