آرمین یوسفی - دانشجوی دکترای حرفه ای حکمرانی فاوا، دانشگاه صنعتی مالک اشتر
امیر محترمی - استادیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر

مفهوم دفاع سایبری، مقوله ای است که علی رغم عمر نه چندان زیاد از ظهورآن، تاکنون به عنوان یک حوزه پژوهشی داغ مدنظر پژوهشگران از حوزه های مختلف مهندسی رایانه، مخابرات، فناوری اطلاعات و ارتباطات و علوم اجتماعی و انسانی قرار گرفته است. با این وجود، به دلیل حاکم بودن رویکرد کلان محصولگرای فناوری- محور، بر پژوهش های این حوزه، مقوله سرمایه انسانی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش پیشرو متمرکز بر این مولفه تاثیرگذار در دفاع سایبری است در ابتدا با طرح پرسش هایی چون: " چارچوب توانمندسازی سرمایه انسانی در دفاع سایبری کدام است؟ ؛ ابعاد و مولفه های توانمندسازی کدامند؟ ؛ نقش و اثرگذاری منابع انسانی در دفاع سایبری چیست؟ و اینکه چگونه می توان با توانمندسازی کارکنان و ایجاد سازمان یادگیرنده، به دفاع موثرتر در عرصه سایبری جامه عمل پوشاند؟" سعی در گشودن پنجرهای جدید به مسئله دفاع سایبری داشته و اعتقاد داریم با توانمندسازی منابع انسانی میتوان به سرمایه سایبری پایدار و قابل اتکاء دست یافت. در گام بعدی به مرور مطالعات و مدل های توانمندساز پرداخته و ابعاد و مولفه های اساسی در توانمندسازی را از منظر ارائه چارچوب توانمندساز سایبری مورد مطالعه قرار می دهیم. توانمندسازی دارای دو بعد عمومی و تخصصی است. در بعد عمومی توانمندسازی کارهای فراوانی شده است و ما با معرفی موتور توانمندساز سرمایه انسانی سایبری در هسته ی این چارچوب آن را تکمیل نموده ایم. همچنین این مسئله رایادآور می شویم که نگاه ما به نیروی انسانی توانمند می بایست راهبردی بوده و تصویرسازی از یک نیروی سایبری و طراحی مفهومی، نخستین گام در استقرار سازمان سایبری محسوب می گردد.

موتور توانمندساز سایبری، کارکشتگان سایبری، نیروی پایدار سایبری، سرمایه انسانی سایبری