آیدا معزی پور - دانش آموخته دکتری، گروه مهندسی علوم و صنایع چوب و کاغذ پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
بیتا معزی پور - استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی

تولید شیرابه زباله در مراکز دفن، یکی از مشکلات زیست محیطی مهم در بحث مدیریت شهری است. از طرفی به دلیل بالا بودن مقدار مواد هومیکی و مواد آلی در شیرابه زباله، تصفیه آن با روش های معمول فیزیکی و شیمیایی بسیار پرهزینه و در برخی موارد ناممکن است. به دلیل وجود مواد آلی و عناصر غذایی مورد نیاز گیاه در شیرابه زباله، یکی از روش های مدیریت آن، کاهش حجم شیرابه با استفاده از آن در آبیاری درختان است. گیاهی که برای این منظور انتخاب می شود باید توانایی تحمل تنش های ناشی از وجود فلزات سنگین، شوری احتمالی و بار بالای مواد آلی شیرابه زباله را داشته باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر آبیاری درختان صنوبر و زبان گنجشک با شیرابه زباله بر میزان پرولین درختان به عنوان یکی از شاخص های تحمل تنش است. تیمارها شامل غلظت های مختلف شیرابه(۰، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد) بود. نتایج حاصل از بررسی میزان پرولین درختان نشان دهنده افزایش آن با افزایش غلظت شیرابه زباله مورد استفاده در آبیاری است. به این معنا که در اثر آبیاری درختان صنوبر و زبان گنجشک با شیرابه زباله، در این درختان تنش اکسیداتیو رخ داده است. مقدار پرولین در درخت صنوبر نسبت به زبان گنجشک، بیشتر است.بنابراین، می توان نتیجه گرفت، درخت صنوبر به تنش ایجاد شده پاسخ فیزیولوژیک مناسب تری داده و برای کاربرد در پالایش محیط های آلوده به شیرابه زباله نسبت به درختان زبان گنجشک گزینه مناسب تری است.

شیرابه زباله، صنوبر، زبان گنجشک، پرولین، تنش اکسیداتیو