منیژه پورعلی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بوعلی سینا همدان
لیلا هاشمیان - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بوعلی سینا همدان

اخلاق از قدیمی ترین و مهمترین موضوعات بشری به حساب می آید که در اکثر آثار ادبی جهان حضوری جدی و پر رنگ دارد و میتوان گفت هیچ اثر ادبی و هنری در ادبیات کلاسیک جهان )به خصوص ادبیات غنایی که ادبیات عرفانی زیر مجموعه ی آن است( وجود ندارد که بازتاب یکی از مسائل اخلاقی در آن دیده نشود. دیوید راس، فیلسوف برجسته ی معاصر، نظریه ی اخلاقی معروف خود را مبنی بر وظایف هفت گانه ی اخلاقی مطرح کرد که به خوبی میتوان از آن در تحلیل آثار ادبی، تعلیمی و عرفانی بهره جست. یکی از این آثار، طبقات الصوفیه ی خواجه عبدالله انصاری است که قابلیت این را دارد که از منظر وظیفه ی اخلاقی، آن را مورد بررسی و واکاوی قرار داد. در این پژوهش که به روش تحلیلی_توصیفی انجام شده است، کوشش شده تا این وظایف هفتگانه ی اخلاقی از دیدگاه عرفانی پیر هرات به نمایش گذاشته شود و بسامد آنها در این کتاب مشخص گردد که پس از بررسی های دقیق چنین نتایجی حاصل شد که این کتاب عرفانی نه تنها یک اثر هنری و عرفانی است، بلکه در شمار آثار اخلاقی _تعلیمی هم به شمار می آید و نویسنده ی آن عارفی وارسته و فیلسوفی اخلاق گرا بوده است.

دیوید راس، وظایف هفت گانه ی اخلاقی، خواجه عبدالله انصاری،طبقات الصوفیه