فاطمه حیدری - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.
تیمور سهرابی - استاد، دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی,گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، تخصص: مدیریت آب و آبیاری
حامد ابراهیمیان - دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.
حسین دهقانی سانیج - دانشیار، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

کاربرد شیوه های نوین آبیاری، کمآبیاری و استفاده از ارقام مقاومتر نسبت به تنشهای خشکی، از راهکارهای افزایش بهرهوری مصرف آب در بخش کشاورزی است. برای بررسی سطح آبیاری و نوع هیبرید ذرت، بر بهرهوری مصرف آب در تولید ذرت علوفهای و دانهای، این پژوهش در سال زراعی ۱۳۹۶ و در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج) انجام شد. تیمارهای اصلی شامل دو سطح آبیاری ۱۰۰ و ۸۰ درصد نیاز آبی در سامانه آبیاری قطرهای زیرسطحی، تیمارهای فرعی شامل سه هیبرید ذرت KSC۷۰۴، KSC۶۰۰ و KSC۴۰۰ و طرح آزمایش های آن بر اساس کرتهای خردشده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی بود. صفات موردمطالعه عملکرد علوفهتر، زیستتوده و دانه، بهرهوری مصرف آب در تولید علوفهتر، بهره وری مصرف آب در تولید زیستتوده و دانه، وزن هزار دانه و شاخص برداشت بود. نتایج حاصل از آن نشان میدهد که اثر سطح آبیاری بر صفات اندازهگیری شده غیر معنیدار و اثر هیبرید بر آنها در دو سطح آبیاری، معنیدار گردید. بیشترین مقدار بهرهوری مصرف آب در تولید زیستتوده برابر ۳۷/۴ کیلوگرم بر مترمکعب در هیبرید KSC۶۰۰ و بیشترین بهرهوری مصرف آب در تولید دانه برابر ۴۳/۲ کیلوگرم بر مترمکعب در هیبرید KSC۷۰۴ (با قرارگیری با هیبرید KSC۴۰۰ در یک گروه آماری) و در سطح آبیاری ۸۰ درصد حاصل شد. همچنین هیبرید KSC۴۰۰ با قرارگیری در گروه آماری مشترک با هیبرید KSC۷۰۴، بیشترین وزن هزار دانه را به مقدار ۳/۵۳۷ گرم داشت. کمآبیاری تا ۸۰ درصد نیاز آبی با استفاده از سامانه آبیاری زیرسطحی هیچگونه اثر معناداری بر عملکرد هیبریدهای ذرت نداشت.

تنش رطوبتی, سامانه های نوین آبیاری, کارایی مصرف آب, کم آبیاری