یوسف علی سلطانی - فوق لیسانس روانشناسی تربیتی جامعه المصطفی(ص) العالمیه، واحد مشهد

از ابتدای به وجود آمدن روانشناسی و شکل گیری آن به عنوان یک دانش مستقل، و رابطه آن با معنویت و نگرش های معنوی؛ ش اهد فراز و نشیب های فراوانی هستیم. فضای پررنگ ضدیت دوران مدرنیته با دین و جلوه های دینی مانند معنویت، بر آثار بسیاری از روانشناسان تاثیر گذاشت و آنها تصور می کردند که با پیشرفت علم و عقلانیت، جایی برای دین و جنبه های معنوی نمی ماند و نابودخواهد شد. ولی برخلاف چنین تصوری، از اواسط قرن بیستم به بعد، ورق بر می گردد و معنویت، جایگاه از دست داده اش را به تدریج، دوباره در بین جامعه می یابد و بسیاری از اندیشمندان اجتماعی و روانشناسی توجه شان به روابط دین، معنویت و مدرنیته جلب میگردد. لذا هدف ما در این مقاله، تبیین جایگاه معنویت و جلوه های آن، در روانشناسی و از منظر روانشناسان این دانش است. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی تحلیلی بوده یعنی علاوه بر توصیف، به تجزیه و تحلیل موضوع پرداخته و جمع آوری مطالب، کتابخانه ای و اسنادی است، نگارنده با جستجو در منابع اسلامی و روانشناسی اعم از کتب و مقالات علمی پژوهشی، در صدد پاسخ دهی به این سوال بوده است که آیا از دیدگاه اندیشمندان دانش روانشناسی، رابطه ای بین معنویت و روانشناسی وجود دارد؟ با بررسی و تحقیق در منابع و دیدگاه بسیاری از روانشناسان و علماء علوم تربیتی، معنویت و نگرش های مذهبی، حالتی سرشتی و فطری داشته و التزام به آن، عامل بازدارنده خوبی از بیماری های جسمی، اختلالات روانی، استرس، اضطراب، یاس و... به شمار می آید.

معنویت، روانشناسی، روانشناسان، مدرنیته، دین