رسول درسخوان - استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران.
هادی پاشاچینی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران.

هدف اصلی پژوهش، ارزیابی پراکنش فضای سبز و مکانیابی در جهت توسعه آتی با رویکرد عدالت فضایی در کلانشهر تبریز می باشد. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی بوده و از نظر ماهیت بنیادی-کاربردی می باشد و به لحاظ زمانی، مقطعی است. برای گردآوری دادهها از سه شیوه کتابخانه‎ای، میدانی و نقشههای وضع موجود شهر به تفکیک مناطق استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها به دو صورت کمی و کیفی صورت پذیرفته است. معیارهای انتخاب شده در جهت مکانیابی عادلانه فضای سبز توسط کارشناسان خبره وزن دهی شده و نقشه عوامل در سیستم اطلاعات جغرافیایی خروجی گرفته می شود که در نهایت مکان های پیشنهادی با مدل Index Overlay نشان داده می شود. یافته های این پژوهش نشانگر این است که کمترین مساحت فضای سبز مربوط به منطقه ۹ و بیشترین مساحت مربوط به منطقه ۲ می باشد. طبق آمار سرانه فضای سبز، منطقه ۲ با سرانه ۴/۹ و منطقه ۹ با سرانه ۱ به ترتیب بیشترین و کمترین سرانه فضای سبز را در کلانشهر تبریز دارند. این اختلاف زیاد سرانه ها در دسترسی ساکنین این مناطق به فضاهای سبز را با مشکل رو به رو می کند و نشانگر رعایت نشدن عدالت فضایی در توزیع فضای سبز است. شهر تبریز در سال های نه چندان دور به عنوان یکی از باغ شهرهای ایران شمرده می شد ولیکن امروزه به دلیل افزایش جمعیت و به طبع آن کاهش سرانه فضای سبز و توزیع نامتوازن آن با دسترسی نامناسب به این فضاها روبه رو شده است بطوریکه این کمبود در مناطق مختلف آن به یک اندازه نمی باشد.

مکانیابی, پراکنش فضایی, فضای سبز, عدالت فضایی, تبریز