امین گلشاهی - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
محمودرضا همامی - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
اولیاقلی خلیلی پور - عضو هیئت علمی گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم

تالابهای آلاگل، آلماگل، آجیگل و گمیشان واقع در استان گلستان، سالانه تعداد کثیری از پرندگان آبزی و کنارآبزی را به خود جلب میکنند. مدیریت موفق تالاب در راستای حفظ و نگهداری پرندگان، مستلزم آگاهی از تنوع و فراوانی پرندگان مهاجر به این تالابهاست. جهت مشخص کردن غنا و تنوع پرندگان آبزی و کنارآبزی زمستان گذران در تالاب های مذکور داده های سرشماری پرندگان در سالهای81-85 جمعآوری شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست استان گلستان، مورد تحلیل قرار گرفت. غنای گونهای، فراوانی گونهها، شاخصهای تنوع گونهای و تراکم پرندگان برای هر یک از تالابها محاسبه و با یکدیگر مقایسه گردید. بیشترین تعداد و فراوانی گونه ها مربوط به تالاب گمیشان ( 141858 قطعه پرنده در 87 گونه) و کمترین آن مربوط به تالاب آجیگل ( 485 قطعه پرنده در 34 گونه) بود. در همه ی تالاب های مورد مطالعه تعداد گونه و فراوانی پرنده های آبزی بیشتر از کنارآبزی بود. تالاب گمیشان از نظر غن ای گونه ای استاندارد شدهRarified species richness) و تنوع گونهای شانون وینر، بالاترین امتیاز را داشت ولی بیشترین مقدار غالبیت گونهای سیمپسون و یکنواختی گونهای کامارگو و سیمپسون مربوط به تالاب آجی گل بود . از نظر تراکم، تالاب آلماگل بیشترین تراکم پرندگان را در واحد سطح داشت. تالابهای آلاگل و گمیشان بیشترین شباهت را از نظر ترکیب گونهای پرندگان نشان دادند، در حالیکه تالابهای آلماگل و آجیگل از این نظر کمترین شباهت را داشتند. به نظر میرسد امنیت بیشتر و اندازهی بزرگتر، بیشترین تأثیر را در بالا بردن مطلوبیت زیستگاهی مجموعه تالابهای مورد مطالعه برای پرندگان آبزی و کنارآبزی دارند.

تالاب، استان گلستان، پرندگان مهاجر، فراوانی، غنای گونهای، تنوع گونهای