محسن خوشناموند - دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم وتربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی تهران
ایراندخت فیاض - نویسنده مسئول: دانشیار گروه فلسفه تعلیم وتربیت اسلامی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی تهران
احمد سلحشوری - دانشیار گروه فلسفه تعلیم وتربیت اسلامی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی تهران
شیرزاد طایفی - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی تهران

هدف اصلی این پژوهش، تبیین مبانی، اهداف، اصول و روش های تربیت حماسی در شاهنامه فردوسی (برای نظام تعلیم وتربیت رسمی) است. روش این پژوهش ازحیث هدف کاربردی و ازلحاظ رویکرد، کیفی است و ازحیث جمع آوری اطلاعات به شیوه تحلیلی و استنباطی نگاشته شده است. جامعه پژوهش، شاهنامه فردوسی و آثار وابسته به­آن بوده است. باتوجه به ­یافته­های این مقاله، می­توان گفت که تعریف حکیم ابوالقاسم فردوسی از تربیت حماسی، تربیتی است که شجاعت و مبارزه را با عقلانیت و اخلاق مندی توام کرده و عشق به­ وطن و دیگر دوستی را جایگزین خود دوستی می­کند. با این تعریف، می­توان مبانی تربیت حماسی در اندیشه وی را در گزاره های زیر خلاصه کرد: «انسان حماسی در شرایط سخت ثابت قدم است»؛ «جهاد پایه عمل تربیت حماسی است»؛ «نقش رهبر در فرایند تربیت حماسی بارز است»؛ «انسان حماسی در همه حال به­یاد خداست». هدف تربیت حماسی پیش از هر چیز توجه به­ حق و جلب رضایت او بوده و پس از آن می­توان از عدالت خواهی و ظلم­ستیزی، شجاعت­پروری، خردورزی نام برد. باتوجه به ­این مبانی و اهداف، اصول تربیت حماسی عبارتند از: عزت­مداری، ایثار و ازخودگذشتگی، هدایت و رهبری، خدامحوری. درنهایت از روش­های تربیت حماسی می­توان به­روش سخت­کوشی، اهتمام به­امور هم­نوعان، الگوگیری و توکل و اعتماد به­خداوند اشاره کرد.

شاهنامه فردوسی, مبانی تربیت حماسی, اصول تربیت حماسی, روش های تربیت حماسی, اهداف تربیت حماسی