زهره اخوان مقدم - دانشیار گروه علوم قرآنی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، تهران، ایران
علی باجی - طلبه سطح سه حوزه علمیه، قم، ایران

یکی از فضایل مشهور حضرت علی j حدیث سد الابواب است که پیامبر (ص) دستور فرمود همه درها به سوی مسجد ایشان بسته شود، غیر از باب خانه علی j. در برخی نقل های این حدیث، به علت این امر هم تصریح شده که «لزوم تطهیر مسجد از آلودگی ها» است، و نشان می دهد که حضرت علی j  از هر گونه آلودگی باطنی مبرا است. در مقابل این فضیلت، روایتی در کتب اهل سنت ذکر شده که پیامبر اجازه داده اند ابوبکر نیز خوخه (دریچه/پنجره) ای به سوی مسجد داشته باشد. عالمان عامه از این روایت، اشاره به خلافت و جانشینی ابوبکر را برداشت کرده اند. مقاله حاضر پس از نقل آرای اهل سنت در هر دو روایت، صرف نظر از اشکال های سندی و متنی روایت خوخه، تناقض ها و دوگانگی ها را در برداشت روشن کرده، و به دنبال کسب پاسخ این پرسش از عالمان اهل سنت است که: «چرا حدیث سد الابواب که عالمان شیعه و اهل سنت آن را صحیح بلکه متواتر شمرده اند، چنین اشاره ای به خلافت امام علی j  ندارد؟». روش گردآوری مطالب در این مقاله کتاب خانه ای، و پردازش آنها توصیفی تحلیلی است.

فقه الحدیث, کلام شیعه, حدیث سد الابواب, حضرت علی , خلافت, خوخه