ناصر درویشی - گروه زیست فناوری کشاورزی،پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری، تهران، ایران
مرتضی صبری - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
سید مهدی علوی - پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک

هدف: امروزه کشت کاملینا به دلیل بروز بحران های ناشی از مصرف انرژی های فسیلی، علاوه بر مصارف خوراکی، با هدف تولید سوخت زیستی هم مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر ژن های درگیر در بیوسنتز منولیگنول ها را به لحاظ بیان در مراحل نموی مختلف در دانه روغنی کاملینا بررسی نموده است. منولیگنول ها جریان کربن را یا به سمت تقویت جداره سلول با افزایش لیگنینی شدن می برند و یا به سوی تولید ترکیبات شیمیایی مثل کملکسین هدایت می کنند. هر دو خصوصیت در اعطای مقاومت گیاه به بیماری ها اهمیت دارند. مواد و روش ها: در این مطالعه از داده های TPM مربوط به ژن های کارکردی و عوامل رونویسی درگیر در بیوسنتز منولیگنول در گیاه کاملینا استفاده شد. بیان این ژن ها در مراحل نرمال نموی مختلف دچار تغییر می شوند. با استفاده از زبان برنامه نویسی R این داده ها برای ساده سازی نمایش نتایج، تحلیل گردیدند. نتایج: ژن های CsCCR۱ و CsCCR۴ به خوبی در بافت های مختلف بیان شدند درحالیکه ژن CsCCR۲ به میزان بسیار ناچیزی در شرایط نرمال بیان می شود. در عوض مدارک دیگر نشان دادند که ژن اخیر و ژن CsCCR۴ تحت القای قارچ Sclerotinia sclerotiorum در کاملینا افزایش چشمگیری در بیان نشان می دهد. مقایسه شرایط نرمال رشد و مواقع حمله پاتوژن نشان داد که ژن CsCCR۴بطور مداوم درحال بیان است و گویای اینست که این ژن همزمان دارای نقش ساختاری و دفاعی می باشد. این دو ژن اخیر می توانند به عنوان منبع بالقوه مقاومت به بیماری مورد بررسی های بیشتر قرار گیرند. بطور خودکار، شبکه های تنظیمی بیان ژن از جمله کلیدهای اصلی نموی و عوامل رونویسی در کاملینا در برقراری تعادل میان دوگانه رشد طبیعی و سازوبرگ های دفاعی حاصل از مسیر بیوسنتز منولیگنول بسته به نوع پیام های دریافتی، عمل می کنند هرچند که پاسخ آفریده شده وابسته به جوهره و هویت رقم می باشد .

بیوسنتز منولیگنول, دانه روغنی کاملینا, سوخت زیستی, سیناموئیل کوآ ردوکتاز