زهرا حقایقی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه حقوق ، دانشگاه مفید، قم، ایران
محمد مقدم فرد - استادیار، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، ممسنی، ایران

برای مبارزه با جرم قاچاق، که جزء جرایم سازمان یافته ی فراملی است، نیاز است علاوه بر قوانین داخلی وملی، تدابیری امنیتی و حمایتی غیرکیفری اتخاذ گردد تا بتوان راهکارهای کارآمد پیشگیرانه ای اعمال نمود.در راستای تحقق این مهم کنوانسیون مبارزه با جنایات سازمان یافته فراملی (کنوانسیون پالرمو) و دو پروتکلضمیمه آن، یعنی پروتکل پیشگیری، سرکوب و مجازات قاچاق انسان به ویژه زنان و کودکان و پروتکل مقابلهبا قاچاق مهاجران به تصویب رسیده است. از مهم ترین تدابیر پیشگیری وضعی پیش بینی شده در اینکنوانسیون، تدابیری در جهت افزایش ریسک ارتکاب جرم و کاهش عواید حاصل از جرم می باشد. کشورایران نیز گرچه تاکنون این کنوانسیون را مورد تصویب قرار نداده است، لیکن در جهت مبارزه با این پدیدهخطرناک با تصویب قانون مبارزه با قاچاق انسان، سعی در مبارزه با این جرم نموده است. اقدامات پیشگیرانهی وضعی (افزایش ریسک ارتکاب جرم) در قانون مبارزه با قاچاق انسان به صورت ابطال پروانه فعالیت،موسسه و شرکت و نیز به صورت ضبط اموال پیش بینی شده است.

پیشگیری وضعی، جرم سازمان یافته، قاچاق انسان، کنوانسیون پالرمو