محمد گل محمدی - گروه معماری، واحد سراب، دانشگاه آزاد اسلامی، سراب، ایران

معماری آذربایجان در گذر زمان به آرامی تکامل یافته و دارای بنیان ها، مولفه ها و مبانی نظری مرتبط باساختاری مختص خود می باشد. نکته حائز اهمیت، تفاوت های بنیادی در اصول و مبانی نظری معماریکوهستانی شمالغرب ایران با معماری درونگرا می باشد. اگر ساختار معماری کشورمان طی دو قرن اخیر،به واسطه ارتباط نادرست و پیوند ناهنجار با معماری غربی، هویت اصلی خود را از دست داده، معماریناحیه کوهستانی (منطقه پژوهش) از گزند تهاجم تفکرات به اصطلاح وارداتی، تا حدودی مصون مانده وامروزه بررسی های انجام شده، حاکی از اصالت و بکر بودن نسبی این معماری دارد. معماری که امروز بانام معماری ایرانی از آن یاد می کنیم، برگرفته از معماری بومی و سنتی مناطق مختلف کشور است. هرمنطقه دارای معماری بومی متعلق به خود می باشد که به دلیل تاثیرپذیری از عوامل اقلیمی آن منطقهشکل گرفته است. به تاثی از مطالب ذکر شده نگارنده در این مقاله سعی دارد تا با استفاده از مطالعاتکتابخانه ای و تحقیقات میدانی ضمن شناخت اقلیم و معماری بومی، تاثیرگذاری اقلیم بر شکل گیریمعماری بومی مناطق کوهستانی آذربایجان ایران را با توجه به بافت منطقه، فرم ساختمان، نحوهقرارگیری، نوع سقف و جنس مصالح و غیره را شناسایی و در پایان نیز پیشنهاداتی جهت بهره گیری ازعناصر رعایت شده در معماری بومی منطقه مورد پژوهش در طراحی های جدید معماری و شهرسازیارائه گردیده است.

اقلیم، اقلیم سرد و کوهستانی، معماری بومی، آذربایجان ایران