علی صفائی اصل - کارشناس ارشد سنجش از دور، مرند، ایران
حسن امامی - استادیار سنجش از دور دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
حانیه رشادت - کارشناس نقشه برداری، تبریز، ایران

رطوبت خاک به عنوان یکی از پارامترهای مهم در سیستم خاک محسوب می شود و به عنوان مقدار آب موجود در فضای بین ذرات خاک تعریف میشود. رطوبت خاک یک پارامتر بسیار متغیر زمانی و مکانی، به خصوص در سطح خاک میباشد. اندازه گیری رطوبت خاک، به طور مستقیم با استفاده از روشهای زمینی و غیر مستقیم به وسیله سنجش از دور انجام میشود. از آنجا که اندازه گیری های زمینی معمولا در پهنه های وسیع هزینه بر و هم زمان بر می باشند، برای برآورد رطوبت خاک در مقیاس های مکانی بسیار بزرگ، میتوان روشهایی همچون سنجش از دور را به کار گرفت. هدف از انجام این پژوهش، برآورد رطوبت سطح خاک با استفاده از شاخص های سنجش از دوری بود. بدلیل وجود داده های منظم در منطقه آمریکا، کالیبراسیون مدل تخمین رطوبت خاک از طریق داده های سیستم طبقه بندی خاک کشاورزی آمریکا (USDA) انجام گرفت. و با توجه به مشابهت زیاد تقسیم بندی خاک منطقه مرند با آمریکا، مدل سازی آماری برای منطقه مرند مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور با استفاده از تصاویر ماهواره LANDSAT ۸، تمامی شاخص ها استخراج شده و با مقادیر رطوبت زمینی حاصل شده از سیستم طبقه بندی خاک کشاورزی آمریکا اعتبارسنجی شدند. در این پژوهش، منطقه مورد مطالعه تشریح گردید و سپس با استفاده از شاخص های بهینه، مدل برآورد رطوبت خاک بدست آمد. نتایج نشان داد، بین مقادیر رطوبت سطح خاک با شاخص های LST,ABDI,PDI,MPDI,SM,EVI۲، همبستگی مناسبی (R=۷۸%) وجود دارد. نتایج صحت سنجی مدل برآورد رطوبت خاک نیز نشان داد که مقادیر رطوبت بدست آمده از مدل با مقادیر رطوبت سطح خاک همبستگی خطی قابل قبولی%R=۶۲ دارند. همچنین مقدار خطای RMSE مابین مقادیر رطوبت مدل و رطویت زمینی برابر ۰/۰۲۳میباشد.

رطوبت سطح خاک، LANDSAT۸،USDA، همبستگی، تصاویر ماهواره ای