بهمن زندی - payame noor university
مسعود بحرینی - payame noor university
مهدی سبزواری - payame noor university
راضیه مهدی بیرقدار - payame noor university

در این پژوهش تابو و حسن تعبیر با دیدگاهی اجتماعی شناختی بررسی شده­اند. مطالعه در ساختارهای اصطلاحات فارسی و انگلیسی صورت پذیرفته و ۱۵ جفت (۳۰ مورد) از آن­ها با هم مقایسه شده­اند. مباحث اجتماعی مانند انواع متغیرهای اجتماعی، تابو و حسن تعبیر، موضوعات شناختی شامل کاربرد طرح­واره­ها، و استعاره­ها در این بررسی لحاظ شده­اند. هدف اصلی روشن کردن شباهت­ها و تفاوت­های موجود در دو زبان است و به روش تحلیلی و توصیفی داده­ها تجزیه و تحلیل شده­اند. نتایج نشان داده است که اصطلاحات حاوی تابو به انواع اصطلاحات دیگری تبدیل می­شوند که دارای «به گویی» باشند تا برای پذیرش در اجتماع خوشایند شوند. متغیرهای سبک، جنسیت، سن، شغل، طبقه اجتماعی و قدرت، و طرح­واره­های قدرتی، رویداد، شیء و مالکیت بیشترین کاربرد را در ساختار اصطلاحات داشته­اند. گاهی افراد از یک زاویه دید به موضوع نگاه می­کنند، گاهی این زاویه شامل چند موضوع می­شود و بر مبنای موضوعی که در ذهن دارند اصطلاحی انتخاب می­شود که طرح­واره­های مناسب را داشته باشد. اصطلاحات در دو زبان زیرساخت معنایی و موضوع مشابهی را دارند؛ اما در روساخت، بازنمود عینی و ساختار هر مورد متفاوت می­شود.  

Keywords: Sociolinguistics, Cognitive linguistics, Taboo, Euphemism, Metaphor, واژه های کلیدی: زبان شناسی اجتماعی, زبان شناسی شناختی, تابو, حسن تعبیر, استعاره.