علیرضا نادی نژاد - گروه مهندسی کامپیوتر، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رفسنجان، رفسنجان، ایران.
محمد علائی - گروه مهندسی کامپیوتر، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران.

در شبکه های حسگر بی سیم، گره های اطراف چاهک ثابت به دلیل اینکه در مسیر انتقال داده از سایر گره های شبکه به سمت چاهک هستند، انرژی خود را بسیار زودتر از بقیه گره های شبکه از دست می دهند و این امر باعث می شود ارتباط بسیاری از گره های فعال با چاهک قطع شود و نیز، شبکه به چند پاره تقسیم شود. برای حل این مساله، میتوان از چاهک متحرک استفاده نمود؛ استفاده صحیح از چاهک متحرک باعث تعادل بار در شبکه می گردد. اما مساله ای که وجود دارد این است که داده ها چگونه به سمت چاهک متحرک ارسال شوند که کیفیت سرویس در حالت مطلوبی قرار گیرد و پارامترهای کارایی مانند نرخ تحویل داده، انرژی مصرفی، سربار و تاخیر، بهینه شوند. در این مقاله، یک الگوریتم ابتکاری انتشار و جمع آوری داده مبتنی بر خط مجازی برای شبکه های حسگر بی سیم با چاهک متحرک پیشنهاد می شود. در الگوریتم پیشنهادی، یک خط مجازی در وسط شبکه درنظر گرفته می شود و بقیه سطح شبکه نیز ناحیه-بندی می گردد؛ خط ایجاد شده، برای تسهیل در مرحله جستجو، بخش بندی می شود و همچنین داده های حس شده در ناحیه های مختلف شبکه، فقط در بخش متناظر خود در خط مجازی دریافت می شوند. این روش، با ارسال دسته ای درخواست های چاهک، کاهش محدوده جستجوی داده در خط مجازی و همچنین تجمیع و کاهش حجم داده های ارسالی به چاهک، عملیات جمع آوری داده ها و انتقال آنها به چاهک انجام می گیرد. نتایج ارزیابی ها نشان می دهند که الگوریتم پیشنهادی از لحاظ مصرف انرژی، تاخیر، سربار و نرخ تحویل داده در مقایسه با الگوریتم های مشابه کارایی بالاتری از خود نشان می دهد.

شبکه های حسگر بی سیم, انتشار داده, جمع آوری داده, خط مجازی, چاهک متحرک, تجمیع داده