محمدعلی نعمتی - استادیار گروه معماری، مرکز آموزش عالی فیروزآباد، فیروزآباد، فارس، ایران

ساخت یک مکان مقدس چیزی ساده به نظر میرسد. هر فرد و گروهی با توجه به روند تکاملی دین و شرایطجغرافیایی، اقتصادی و تکنولوژیکی خود به ساخت معابد مبادرت می ورزد. ساخت مکان مقدس، برای انسان حیاتیاست. مکان مقدس یک ساختار انسانی است، نه الهی. زیرا فضای مقدس ما را به انسان تبدیل می کند. برای انسانمذهبی، فضا همگن نیست. او وقفه ها، انفصال ها وتداوم هایی را در آن تجربه می کند و بخش هایی از کیفیت های فضا برای اومتفاوت از دیگران است. فرد در مواجهه با فضای مقدس، انفصال در تداوم زمان و فضا حس میکند و فضای مقدس را درمرکز هستی و تمام فضای دیگر را تنزل آمورف، و وضعیت حاشیه ای می بیند. با توجه به این واقعیت، ارتباط دیرینه ایبین معماری و درک ما را از مکان مقدس وجود دارد. آنچه منجر به بروز کالبدی حس تقدس می شود، نیاز دیرینهانسان به معبود و نسبت دادن عواطف، علایق، سختی ها و امور احساسی زندگی او به قدرتی ماورایی است.معبدسازی یکی از آشکارترین اعمال بشر در این مسیر است.در مسیحیت، صورت انسانی مسیح تصویر تمام عیار الهی است. هنر مسیحی صرفا یک غایت دارد: استحالهانسان و استحاله عالمی که وابسته به انسان است از راه اقتدای آن به مسیح. این مقاله با روشی تحلیلی- توصیفی به بررسی بنیان های شکل گیری یک فضای مقدس پرداخته و با بهره گیری از تعالیم مسیحیت روند تکاملی القایحس تقدس را بوسیله عناصر معماری در کلیساهای مدرن بررسی می کند.در این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی ضمن بررسی مفهوم تقدس و جایگاه آن در هنر مسحیت، به اهداف و مبانی شکل گیری عناصر کالبدی کلیسا در رابطه با تجلی این مفهوم می پردازد. اهمیت این پژوهشآن است که مفاهیم شکل دهنده کالبد و فضای یک کلیسا را بدون دسته بندی های سبکی و دوره ای بررسی نمودهو وجه مشترک معابد مسیحی را استنتاج کرده است. در این مقاله درصددیم به سوالات زیر پاسخ دهیم:چه عواملی در ایجاد فضای معابد و هویت آنها نسبت به سایر فضاهای انسانی موثر است؟معابد مسیحی از چه الگوهایی در تجلی کالبدی مفاهیم اعتقادی خود بهره می برند؟

مکان مقدس، مسیحیت، کلیسای معاصر