رحما بردبار - دانشجوی دکترا تاریخ ایران بعد از اسلام

بررسی تمدن های بین النهرین، ایران، هند و چین نمایانگر این موضوع هست که می توان به نمونه هایی از نمادهای دینی مشترک در بین این تمدن ها دست یافت . از جمله ی این نقوش می توان به دایره اشاره کرد که به عنوان نماد دینی در ادیان باستانی این ملل وجود دارد . تصور و ساختن نمونه های جاودانه، یکی از آشکارترین تلاش های انسانی است که از نخستین لحظات زندگی، مرگ و زوال را به چشم میدیده و همه ی مظاهر دنیا را در حال فروریختن می یافته است . یکی از مهم ترین اشکالی که با جاودانگی و مفهوم بی نهایت پیوند دارد، نماد دایره است . در حقیقت انسان، مفاهیم جاودانه را در این شکل مجسم کرده است . این تجسم، گاه به صورت تصویری ذهنی . گاهی نیز به شکل نمونه های دیدنی در آمده است. حضور دایره ابتدا در ادیان خدا خورشید، از بین النهرین شروع شد و به ایران رسید . دایره نماد خدای خورشید بود اما بعدا به عنوان نماد دینی و عقیدتی به مصر، چین، هند و رفت و نقش های متعددی به خود گرفت . در هنر جهان باستان دایره یک سمبل دینی بوده که نقش بسیار مهمی نیز داشته است . به نحوی که این اهمیت بعدها به هنر و اساطیر مدرن هم کشیده شد و تا امروز در هنر ما مطرح و مورد توجه هنرمندان زیادی بوده است

ایران، هنر، نماد دایره، بین االنهرین