جعفر مرادی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز ، ایران،

نابرابریهای فضایی در برخورداری از خدمات عمومی و زیرساختهای شهری؛ گسست کالبدی مناطق شهری، تضعیف سلسله مراتب کارکردی نظام محله بندی شهرهای ایرانی-اسلامی، افزایش شکافهای اجتماعی و اقتصادی میان شهروندان و توسعه محله های محروم را به دنبال دارد. محله های محروم، بستر کالبدی جلوه گری مفهوم محرومیت در شهر به شمار میروند. وضعیت کنونی افزایش جمعیت و توسعه پراکنده کالبد شهر شیراز، نظام برنامه ریزی شهری را با چالشهای زیادی برای ساماندهی وضعیت محله های محروم مواجه نموده است. پژوهش حاضر، با یک مطالعه موردی در محله های مهدی آباد و حجت آباد در حاشیه غربی شیراز، هدف تبیین چالشهای پیش روی برنامه ریزی شهری برای ساماندهی وضعیت محله های محروم حاشیه شهر را دنبال مینماید. در این راستا، از توصیف و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده ازطریق پیمایش میدانی مبتنی بر مشاهده و پرسشنامه، بهره گرفته شده است. نتایج تحلیل داده های میدانی و پاسخهای ۳۸۰ نفر از ساکنان محدوده موردمطالعه به پرسشنامه، به کمک نرم افزار SPSS، نشان میدهد گسست کالبدی و عملکردی محله های محروم از ساختار فضایی، اجتماعی و اقتصادی شهر، بی عدالتی در توزیع خدمات عمومی، گسترش فضاهای بی دفاع مخل امنیت سکونت و آلودگیهای زیست محیطی ناشی از ازدیاد زمینهای بایر و فضاهای باز وسیع مهم ترین چالشهای پیش روی برنامه ریزی شهری برای افزایش کیفیت زندگی شهروندان در محله های محروم حاشیه شهر شیراز میباشند.

برنامه ریزی شهری، شهر ایرانی-اسلامی، شهر شیراز، محله محروم