سحر طوفان - استادیار گروه معماری، دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
علی مدبریان - پژوهشگر دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران

مسکن در زندگی انسان در هر دوره ای به دلیل عوامل گوناگون از جمله رویارویی با سرما،گرما، عوامل محیطی و بیرونی و امنیت نقش مهمی ایفا می کند. همواره تلاش انسان برای این بوده که مسکن مناسبی را برای خود طراحی کند تا آسایش انسان را فراهم سازد. روش تحقیق به صورت تحیل محتوا است و سعی شده تا با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسناد تاریخی به جا مانده از دوره های تاریخی، نمونه های موردی معماری معاصر عمومی شهر ارومیه پرداخته شده است. در شهر ارومیه به ویژه دوره قاجار هیچ گونه خیابان به لحاظ امروزی وجود نداشت، معابر شهری به صورت سرتاسری و پر پیچ و خم بود که در نهایت به هسته مرکزی شهر و مسجد جامع ختم می شد. در دوره پهلوی دوم خیابان سرداران و همچنین خیابان بعثت(عسگرآبادی) شکاف بین سنت و مدرنیته را در پی داشت. ساختار محلی شهر ارومیه بر اساس عوامل طبیعی و مصنوعی شکل گرفته است و هیچ گونه نقشه از پیش تعیین شده برای شهر در دوره قاجار طراحی نشده است. محلات قدیمی ارومیه که به صورت یکپارچه در پشت بند هم قرار گرفته اند و در کل محدوده را به قسمت تاریخی شهر نسبت داده اند. الگوی سکونت در گذر زمان مسکن، خانه های مسکونی ارومیه بر اساس الگوی کالبدی به سه دسته: .۱ خانه های سنتی، . ۲ خانه های سنتی معاصر، .۳ خانه های معاصر تقسیم بندی گردیده است. اندیشه های ساختاری و معماری را می توان در دوره پلهوی به ویژه پهلوی دوم جستجو نمود.

معماری معاصر عمومی، مسکن، اندیشه های معماری و ساختاری، ارومیه.