عباس غفاری - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
سارا علی میرزایی - کارشناس ارشد معماری دانشگاه هنر اسلامی تبریز
علی پوراحمدقلعه جوق - دانشجوی دکتری معماری اسلامی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

هر فضای انسان ساختی علاوه بر ارائه ی قابلیت های موردنیاز استفاده کنندگان، مولفه های دیگری را در درون خود جای داده است که باعث ایجاد عواطف مختلف در انسان نظیر شادی، حزن و ... در آنها میشود. صدا نیز بخش جدانشدنی زندگی ماست و روزانه انسانها در معرض صداهای مختلفی قرار میگیرند که ممکن است در آنها احساسات مختلفی ایجاد نماید. برای طراحی یک فضای دلپذیر ابزارهای مختلفی در دست معمار است که یکی از آنها کنترل و به کارگیری صداهای موجود در عرصه ها یا همان مناظر صوتی است. هدف این مطالعه، تبیین مولفه های موجود در محیط بازار از دیدگاه منظر صوتی که باعث میشوند فضا از نظر مخاطبان به عنوان فضایی شاد و دلپذیر تلقی شود بوده و ارائه پیشنهادات جهت بهبود منظر صوتی پس از تجزیه و تحلیل آنهاست. در این پژوهش که از نظر ماهیت به صورت توصیفی-پیمایشی در مطالعه موردی انجام گردیده، چارچوب نظری بر مبنای مطالعات کتابخانه ای معین شد و از روش آوابرداشت یا پیاده روی صوتی با کمک ابزار ضبط صدا در بازار سنتی ارومیه در تاریخ های نهم و دهم آبان ۱۳۹۶ از ساعت ۸ صبح الی ۸ شب در بازه های زمانی دو ساعته استفاده گردید. همچنین مولفه های درک شده در منظر صوتی به روش نگرش سنجی از ۶۰ نفر حاضر در فضای بازار بهصورت تصادفی استخراج شد و مخاطبان، نظرات خود را پیرامون پارامترهای دلپذیر بودن و شادیبخشی محیط در قالب مصاحبه های باز ارائه دادند. بررسی یافته ها و دستهبندی جزئیات منظر صوتی در فضا منجر به این نتیجه شد که استفاده از صوت در محیطها میتواند در ایجاد حس رضایت بر کاربران موثر باشد و تبیین این مولفه ها میتواند به معماران جهت طراحی فضاهای شاد، دلپذیر و رضایتبخش کمک کند.

منظر صوتی، آوابرداشت (پیاده روی صوتی)، دلپذیری فضا، شادی، بازار سنتی ارومیه