برآورد مدل کنترل ژنتیکی صفات زراعی در تلاقی ارقام گندم مرودشت و MV-۱۷ تحت شرایط نرمال و تنش خشکی آخرفصل
عنوان مقاله: برآورد مدل کنترل ژنتیکی صفات زراعی در تلاقی ارقام گندم مرودشت و MV-۱۷ تحت شرایط نرمال و تنش خشکی آخرفصل
شناسه ملی مقاله: JR_PGRLU-8-1_005
منتشر شده در در سال 1400
شناسه ملی مقاله: JR_PGRLU-8-1_005
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:
رضا امیری - Crop and Horticultural Science Research Department, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Khorramabad, Iran
صحبت بهرامی نژاد - Department of Production Engineering and Plant Genetic, Campus of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran
کیانوش چقامیرزا - Department of Production Engineering and Plant Genetic, Campus of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran
خلاصه مقاله:
رضا امیری - Crop and Horticultural Science Research Department, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Khorramabad, Iran
صحبت بهرامی نژاد - Department of Production Engineering and Plant Genetic, Campus of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran
کیانوش چقامیرزا - Department of Production Engineering and Plant Genetic, Campus of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran
بررسی نظام ژنتیکی کنترلکننده صفات زراعی، یکی از مقدمات انتخاب روش بهنژادی مناسب است. به منظور تجزیه ژنتیکی برخی صفات زراعی گندم نان با استفاده از روش تجزیه میانگین نسلها، والدین و نسلهای ایجاد شده از تلاقی مرودشت × MV-۱۷ در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و تحت شرایط نرمال و تنش خشکی در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه رازی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس وزنی حاکی از وجود اختلاف معنیدار بین نسلهای مختلف از نظر اغلب صفات مورد مطالعه تحت هر دو شرایط بود. تجزیه میانگین نسلها نشان داد که علاوه بر اثرات افزایشی و غالبیت، انواعی از اثرات اپیستازی نیز در وراثت اغلب صفات نقش داشتند و بنابراین نمیتوان به موفقیت گزینش در نسلهای اولیه جمعیتهای در حال تفرق امیدوار بود. برای صفات ارتفاع بوته، طول پدانکل و طول ریشک، نقش اثر افزایشی ژنها بیشتر از اثر غالبیت بود که نشان دهنده سودمندی استفاده از گزینش دورهای برای تجمیع این ژنها و سپس انتخاب لاینهای با خصوصیات زراعی مطلوب میباشد. مدل کنترل ژنتیکی اغلب صفات تحت هر دو شرایط از نظر وجود یا عدم وجود اثرات متقابل غیرآللی، تقریبا مشابه هم بود و چندان تحت تاثیر تنش خشکی قرار نگرفت. وراثتپذیری عمومی برای صفات ارتفاع بوته، طول پدانکل و طول ریشک تحت هر دو شرایط بالا بود. برای عملکرد دانه، وراثتپذیری عمومی تحت هر دو شرایط در حد متوسط اما وراثتپذیری خصوصی بسیار پایین بود. در مجموع با توجه به نقش بارزتر اثرات ژنی غیرافزایشی در کنترل اغلب صفات، گزینش در نسلهای پیشرفته و پس از رسیدن به خلوص نسبی پیشنهاد میشود.
کلمات کلیدی: Epistasis, Gene action, Genetic variance, Heritability, Heterosis, اپیستازی, عمل ژن, واریانس ژنتیکی, وراثتپذیری, هتروزیس
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1253098/